Chiến tranh lạnh [tiếng Anh: Cold War] được hiểu là thời kì căng thẳng về mặt chính trị và quân sự giữa Mỹ và Liên Xô sau khi kết thúc Chiến tranh thế giới lần thứ hai.
- 18-10-2019Trừng phạt kinh tế [Economic Sanctions] là gì?
- 18-10-2019Viện trợ nước ngoài [Foreign aid] là gì? Bản chất của viện trợ nước ngoài
Hình minh họa. Nguồn: Youtube
Chiến tranh lạnh [Cold War]
Định nghĩa
Chiến tranh lạnh trong tiếng Anh là Cold War.Chiến tranh lạnh được hiểu là thời kì căng thẳng về mặt chính trị và quân sự giữa Mỹ và Liên Xô sau khi kết thúc Chiến tranh thế giới lần thứ hai.
Sự hình thành của Chiến tranh Lạnh
- Chiến tranh thế giới lần thứ haikết thúc, giữa bối cảnh một Châu Âu bị tàn phá và suy yếu trong hệ thống quốc tế với vai trò lu mờ của Anh, Phápvà một nước Đứcđổ nát trên bờ vực bị chia cắt, thì Mỹvà Liên Xônổi lên với vai trò làsiêu cườngthế giới, giàu có và hùng mạnh.
- Cả hai quốc gia này nhanh chóng nắm quyền chi phối toàn bộ hệ thống chính trị quốc tế. Thế nhưng, Xô – Mỹ với hai ý thức hệ đối lập đã đứng trên hai chiến tuyến trái ngược nhau. Điều này khiến cho viễn cảnh hòa hợp thời hậu chiến trở nên xa vời.
- Một loạt các xung đột liên tiếp nổi lên, tuy không gây ra đối đầu trực tiếp nhưng lại là khởi đầu cho một giai đoạn lịch sử được biết đến với tên gọi "Chiến tranh Lạnh".
- Bernard Baruch, một nhà tài phiệt và là cố vấn cho nhiều đời tổng thống Mỹ, từ Woodrow Wilson tới Harry S. Truman, được cho là người đầu tiên sử dụng thuật ngữ Chiến tranh Lạnh.
- Ngày 16/04/1947, ông đã nhắc đến "Chiến tranh Lạnh" trong bài phát biểu trước Hạ viện bang Nam Carolina: "Đừng để chúng ta bị đánh lừa: Chúng ta hiện đang ở giữa một cuộc Chiến tranh Lạnh". Tháng 9 năm 1947, nhà báo nổi tiếng Walter Lippmann đã khiến cho thuật ngữ này được biết đến rộng rãi với bài viết "Cold War" đăng trên tờ New York Herald Tribune.
Bản chất và tác động của Chiến tranh Lạnh
- Yếu tố "chiến tranh" ở đây thể hiện sự đối đầu sâu sắc về mặt quyền lực và ý thức hệ giữa hai nước; trong khi đó "lạnh" phản ánh việc Liên Xô và Mỹ không sử dụng vũ khí "nóng" [các loại vũ khí truyền thống] trong mối quan hệ kình địch này, mà thay vào đó là cuộc chạy đua vũ trang, nổi bật là vũ khí hạt nhân.
- Trên thực tế, Chiến tranh Lạnh là giai đoạn đầu tiên trong lịch sử tồn tại hệ thống lưỡng cực, mà Mỹ và Liên Xô là đại diện; và mâu thuẫn giữa hai nước cũng đại diện cho mâu thuẫn giữa phe Tư bản chủ nghĩa [do Mỹ đứng đầu] và phe Xã hội chủ nghĩa [do Liên Xô khởi xướng].
- Chiến tranh Lạnh tác động toàn diện tới tất cả các mặt trong đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội của các quốc gia khi mà các nước tự xác định con đường đi của mình dựa trên sự định hình ý thức hệ.
[Tài liệu tham khảo: Thuật ngữ Quan hệ quốc tế, NXB Chính trị Quốc gia sự thật]
18-10-2019 Quản trị toàn cầu [Global governance] là gì?
18-10-2019 Quan hệ Bắc - Nam [North - South relations] là gì?
Theo quan điểm của nhiều học giả, chiến tranh lạnh thực sự bắt đầu từ năm 1945, ngay sau khi Chiến tranh thế giới lần thứ hai kết thúc. Vậy chiến tranh lạnh là gì?
Bài viết hôm nay, chuyên trang sẽ cung cấp những thông tin về khái niệm, bản chất và tác động của chiến tranh lạnh. Nếu đang tìm hiểu về vấn đề này, quý độc giả đừng vội bỏ qua.
Chiến tranh lạnh là gì?
Chiến tranh lạnh[hay còn được gọi là Cold War] được hiểu là thời kỳ căng thẳng về mặt chính trị, quân sự giữa 2 siêu cường là Mỹ và Liên Xô sau khi Chiến tranh thế giới lần thứ hai kết thúc.
Chiến tranh lạnh[hay còn được gọi là Cold War]
Sử dụng thuật ngữ “lạnh” vì không có sự chiến đấu trực tiếp diện rộng giữa 2 siêu cường. Tuy nhiên, họ đã ủng hộ các nước đồng minh đang có xung đột để gia tăng vị thế chính trị.
Chiến tranh lạnh hình thành như thế nào?
Sau khi Chiến tranh thế giới lần thứ hai kết thúc, trong bối cảnh châu Âu bị tàn phá, suy yếu trong hệ thống quốc tế với vai trò lu mờ của Pháp, Anh, Đức đổ nát, trên bờ vực bị chia cắt thì Liên Xô, Mỹ nổi lên trở thành siêu cường thế giới, hùng mạnh và giàu có.
Chiến tranh lạnh là giai đoạn đầu tiên trong lịch sử tồn tại hệ thống lưỡng cực, trong đó Mỹ và Liên Xô là đại diện
Cả hai quốc gia này đều nhanh chóng nắm quyền chi phối tất cả hệ thống chính trị quốc tế. Tuy nhưng, cả 2 nước lại đối lập ý thức hệ, đứng trên 2 chiến tuyến trái ngược nhau khiến cho việc cảnh hòa hợp thời hậu chiến càng trở nên xa vời.
Liên tiếp nổi lên một loạt các xung đột, dù không gây ra đối đầu trực tiếp nhưng lại là khởi đầu cho một giai đoạn lịch sử được biết đến với cái lên “chiến tranh lạnh”.
Một nhà tài phiệt, cố vấn cho nhiều đời tổng thống Mỹ - Bernard Baruch được cho là người đầu tiên sử dụng thuật ngữ này.
Ngày 16/4/1947, trong bài phát biểu trước Hạ viện bang Nam Carolina, ông đã nhắc đến “chiến tranh lạnh. Đến tháng 9/1947, thuật ngữ này được nhà báo Walter Lippmann phổ biến rộng rãi với bài viết “Cold War” đăng trên tờ New York Herald Tribune.
Bản chất và tác động của Cold War
Bản chất của yếu tố “chiến tranh” là thể hiện sự đối đầu sâu sắc về mặt quyền lực, ý thức hệ giữa hai siêu cường.
Chiến tranh lạnh tác động toàn diện đến mọi mặt trong đời sống kinh tế, chính trị, văn hóa và xã hội của các quốc gia
Còn yếu tố “lạnh” phản ánh việc Mỹ và Liên Xô không sử dụng các loại vũ khí truyền thống trong mối quan hệ kình địch này. Thay vào đó là cuộc chạy đua vũ trang, vũ khí hạt nhân là nổi bật nhất.
Thực tế, chiến tranh lạnh là giai đoạn đầu tiên trong lịch sử tồn tại hệ thống lưỡng cực, trong đó Mỹ và Liên Xô là đại diện. Bên cạnh đó, mâu thuẫn giữa hai siêu cường cũng đại diện cho mâu thuẫn giữa phe Xã hội chủ nghĩa[do Liên Xô khởi xướng] và phe Tư bản chủ nghĩa[do Mỹ đứng đầu].
Chiến tranh lạnh tác động toàn diện đến mọi mặt trong đời sống kinh tế, chính trị, văn hóa và xã hội của các quốc gia, khi nhiều nước tự xác định con đường đi của mình căn cứ theo sự định hình ý thức hệ.
Theo Vietnambiz.vn