Hệ thống www được xây dựng trên giao thức nào

World Wide Web (hay WWW) là một thuật ngữ mà mỗi chúng ta đều rất quen thuộc và sử dụng hàng ngày. Nhưng ý nghĩa chính xác của cụm từ World Wide Web là gì và những thông tin về sự phát triển và lợi ích của nó thì vẫn là một câu hỏi khiến nhiều người đau đầu. Bài viết sau đây sẽ giải đáp toàn bộ những thắc mắc của bạn đọc liên quan đến WWW.

World Wide Web (tạm dịch: mạng lưới toàn cầu) được gọi tắt là web hoặc www là một không gian thông tin trên toàn cầu tập hợp các tài liệu mà ở đó – mọi người sẽ có thể truy cập để đọc và viết thông tin thông qua các thiết bị kết nối Internet như máy tính, điện thoại, v.v.

WWW được liên kết bởi các loại siêu liên kết và truy cập thông qua internet và được xác định nhanh chóng bằng URL. Như vậy, có thể hiểu đơn giản rằng www đề cập tới các trang HTML kết nối với nhau thông qua internet.

Như đã được đề cập ở trên thì “www” chính là tên viết tắt của cụm từ World Wide Web, nơi đây có thể được hiểu là một không gian thông tin toàn cầu. Ở đó, người ta sẽ có thể sử dụng nó để đọc, viết, chia sẻ thông tin thông qua mạng Internet.

Không gian này có thể được xác định là nhờ vào URL được gán và liên kết với nhau bởi các loại siêu liên kết khi truy cập thông qua Internet. World Wide Web là một thuật ngữ có nhiệm vụ đề cập tới tất cả những trang HTML kết nối với nhau, có thể nhanh chóng truy cập thông qua Internet.

World Wide Web có phải Internet không?

Nếu cho rằng World Wide Web chính là Internet thì chắc chắn khái niệm này là hoàn toàn không đúng. Tuy chúng là các yếu tố có mối quan hệ chặt chẽ với nhau nhưng vẫn là hai hệ thống hoàn toàn riêng biệt và khác nhau.

WWW và internet là hai thuật ngữ đang được nhiều người lầm tưởng là giống nhau, tuy nhiên chúng lại là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau nhưng giữa chúng lại có mỗi quan hệ mật thiết với nhau.

World wide web chính là một kho thông tin siêu văn bản gồm các tài liệu và tài nguyên khác nhau được liên kết với nhau thông qua giao thức truyền HTTP và người dùng có thể nhanh chóng dễ dàng truy cập các thông tin liên quan. Internet lại là một mạng lưới lớn khổng lồ liên kết các mạng máy tính thông qua các loại dây cáp và mạng không dây.

Vì vậy, có thể hiểu rằng www là một tập hợp con của internet, dựa vào các loại kết nối mạng máy tính mới có thể nhập các URL để các trình duyệt web kiến tạo các thông tin và trả về kết quả hiển thị lên trên trang web giúp người dùng khám phá các tiện ích và điều hướng nhanh sang các liên kết tương tự.

Internet lại là công cụ để kết nối các máy tính với nhau tạo thành như một mạng lưới. Còn với World Wide Web thì sẽ là nơi có nhiệm vụ tập hợp các trang web được tìm thấy ở trên mạng lưới do Internet liên kết tạo ra.

Đây là hai hệ thống cực kỳ khác nhau, mặc dù vậy chúng luôn hoạt động song song và có thể bổ trợ lẫn nhau với mục đích mang đến được sự tiện lợi cho nhu cầu chia sẻ thông tin.

World Wide Web ra đời như thế nào?

WWW được phát minh bởi ông Tim Berners – Lee vào năm 1898 khi mà ông đang tìm cách để các nhà khoa học có thể dễ dàng chia sẻ các tài liệu, kết quả thí nghiệm và nghiên cứu.

Vào thời điểm đó, siêu văn bản và internet hiện đại đã tồn tại nhưng không ai nghĩ đến chuyện sử dụng chúng để chia sẻ dữ liệu với nhau. Sau đó, Tim đã đề xuất việc sử dụng 3 công nghệ chính để cho các máy tính hiểu nhau đó là HTML, HTTP và URL.

Các giai đoạn phát triển chính yếu của World Wide Web:

• 1989: Tim Berners – Lee viết đề xuất lần đầu tiên về WWW
• 1991: Website đầu tiên được tạo ra ở tại Trung tâm Nghiên cứu CERN (Thụy Sỹ)
• 1992: Web Server đầu tiên được thành lập ở tại Đại học Stanford (Mỹ). Các máy chủ đầu tiên đã được đặt tại châu Âu với số lượng khá khiêm tốn chỉ 10 máy
• 1993: WWW trở nên cực kỳ thịnh hành nhờ vào việc CERN cho phép mọi người được sử dụng giao thức và mã web miễn phí. Kết hợp với các công nghệ phát triển, World Wide Web đã trở thành “nguồn mở”. Nhờ đó, người dùng hoàn toàn có thể tự tạo các trang web cá nhân hoặc doanh nghiệp của chính mình. Số lượng máy chủ nhanh cũng chóng tăng lên 50 máy trên toàn thế giới
• 1994: WWW phát triển mạnh mẽ nhờ sự tham gia của các công ty viễn thông bằng việc hỗ trợ cung cấp dịch vụ internet. Việc truy cập WWW trở nên cực kỳ phổ biến và số lượng máy chủ tăng vượt bậc với số lượng 623 máy. Đặc biệt, Tim Berners Lee đã thành lập được Tổ chức World Wide Web Consortium (W3C) giúp đảm bảo cho sự phát triển bền vững của World Wide Web

Cụ thể là khi đang làm việc tại CERN, nhà khoa học người Anh – Tim Berners-Lee đã cảm thấy thất vọng với sự thiếu hiệu quả và khó khăn khi cần phải tìm kiếm thông tin được lưu trữ trên các máy tính. Do đó, vào thời điểm ngày 12 tháng 3 năm 1989, ông đã đệ trình một bản ghi nhớ có tiêu đề Information Management: A Proposal dành cho ban quản lý tại CERN về hệ thống mới có tên là “Lưới” tham chiếu ENQUIRE, một dự án có cơ sở dữu liệu và phần mềm mà ông đã tự mình xây dựng vào năm 1980, trong đó sử dụng thuật ngữ “web” và mô tả chính về một hệ thống quản lý thông tin phức tạp hơn cả dựa trên các liên kết được nhúng ở trong văn bản và có thể đọc được. Những liên kết này thường có thể chuyển tới địa chỉ mạng chỉ với một cú click chuột.

World Wide Web đã chính thức được ra đời vào năm 1989 bởi Tim Berners-Lee cùng sự giúp đỡ của người cộng sự – Robert Cailliau. Ông đã viết trình duyệt web đầu tiên – WorldWideWeb (viết tắt chính là W3, cũng là một trình soạn thảo web) khi đang làm việc cho tổ chức CERN vào năm 1990, phát hành cho các tổ chức bên ngoài của CERN từ tháng 1 năm 1991. Vài tháng sau đó, trình duyệt web của ông đã nhanh chóng được ra mắt công chúng vào tháng 8 năm 1991. World Wide Web hay các trang web dùng chung đã được sử dụng rộng rãi kể từ năm 1993 trở đi.

Sự phát triển của WWW

Ngày nay, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, WWW đã bùng nổ và phát triển như là “vũ bão”, nhằm đáp ứng tối đa nhu cầu cũng như hỗ trợ tăng tính bảo mật cho người sử dụng. Điển hình là:

Thiết bị di động

Ngành công nghiệp thiết bị di động đang phát triển mạnh mẽ, kéo theo là nhu cầu truy cập vào website trên thiết bị này tăng cao. Xu hướng dùng máy tính để có thể lướt web đã dần được thay thế bởi điện thoại di động. Vì thế, các website ở trên toàn thế giới đều điều chỉnh phương thức trong thiết kế các giao diện, nội dung. Điều này giúp giao diện trở có thể nên phù hợp với các thiết bị nhỏ gọn này. Tiêu biểu nhất có thể kể đến chính là hình thức đánh giá Mobile-friendly của “ông lớn” Google, nhằm đạt được đến mục đích là mang đến sự trải nghiệm tốt nhất cho nhiều người dùng internet.

Tính bảo mật

Trước đây, các thông tin có liên quan đến người dùng như lịch sử duyệt web, lịch sử các tìm kiếm, vị trí địa lý, thói quen tiêu dùng… thường sẽ được thu thập để phục vụ cho mục đích quảng cáo. Tuy nhiên, sự xuất hiện của các cuộc tấn công của hacker, mã độc ngày càng tinh vi hơn cả khiến cho vấn đề bảo mật quyền riêng tư, thông tin trên internet đang ngày càng là vấn đề được chú trọng. Do đó, dịch vụ web proxy sẽ cung cấp sự riêng tư ở mức độ cao hơn, thông qua việc định tuyến lại những thói quen duyệt web của người dùng nhờ vào các máy chủ của bên thứ 3.

Tên miền

Hầu hết website hiện hành đều sử dụng tên miền, miền mở rộng. Trong đó, tên miền dạng “.com” phổ biến nhất.

Trình duyệt

Nếu như trước kia những cái tên IE, Firefox là trình duyệt web thông dụng thì hiện nay chắc chắn trình duyệt Chrome do Google quản lý dang dần thống lĩnh thị trường. Thêm vào đó chính là sự xuất hiện của trình duyệt Safari. Đây là một trình duyệt phổ biến trên các dòng máy Apple.

Công nghệ lập trình

Ban đầu, HTML chính là một trong 3 công nghệ chính của WWW thì đến nay công nghệ này cũng đã phát triển thành HTML5, trở thành công nghệ Web hiện đại. Cùng với đó, việc sự nâng cao hiệu suất trong HTTP 2.0 giúp cho giao thức này có thể đảm bảo sự tồn tại trong tương lai.

Các thuật ngữ liên quan World Wide Web

Một số thuật ngữ được sử dụng rộng rãi có liên quan đến World Wide Web có thể được kể đến như HTML, HTTP, Web Server và URL.

Về HTML, ban đầu thì nó chỉ cho khả năng hỗ trợ các tài liệu văn bản. Sau này đã được cải tiến lên với khả năng xử lý các frames, bảng và plugin. Ngôn ngữ sử dụng cho khả năng định dạng tài liệu và liên kết với nhiều tài nguyên khác, định dạng các loại xuất bản cho web.

Thứ hai là HTTP, với giao thức truyền tin siêu văn bản cho phép các tài liệu HTML được yêu cầu và được truyền giữa các trình duyệt, máy chủ web chính bằng việc sử dụng Internet. HTTP cũng có liên hệ tốt với Web Server. Một máy tính lưu trữ các loại tập tin có thể được truy cập thông qua Internet bằng cách là sử dụng HTTP.

Cuối cùng là URL với cái tên đầy đủ của nó là Uniform Resource Locators. URL là một địa chỉ duy nhất gán cho mỗi tài nguyên trên web. Thông qua địa chỉ URL bạn có thể dễ dàng tìm kiếm được cả một trang web, tệp hình ảnh bằng Internet.

Mối quan hệ giữa các thành phần World Wide Web

Những công nghệ hiện địa được sử dụng hỗ trợ cho World Wide Web vận hành bao gồm:

• HTML: ngôn ngữ đánh dấu các siêu văn bản (HTML) là ngôn ngữ đánh dấu tiêu chuẩn để giúp tạo các trang web và ứng dụng web bên cạnh Cascading Style Sheets (CSS) và JavaScript.
• Liên kết (URL): các tài nguyên cực kỳ hữu ích, có liên quan được kết nối lại thông qua những đường link trở thành mạng lưới thông tin.
• Tiền tố WWW: tên của máy chủ của web mặc định thường là www cho nên việc www được sử dụng rất phổ biến chỉ là tình cờ. WWW không được yêu cầu bởi bất kỳ một tiêu chuẩn kỹ thuật hoặc chính sách nào nên nhiều trang web có thể không sử dụng nó.
• Giao thức truyền tin siêu văn bản (HTTP): giao thức HTTP là nền tảng giúp cho hoạt động của World Wide Web và lớp mã hóa bảo mật có thể được thêm vào trong HTTPS là điều kiện cần thiết để cho trình duyệt truy xuất dữ liệu bí mật như là mật khẩu, thông tin ngân hàng hoặc thông tin về danh tính một cách an toàn. Trình duyệt web sẽ thường tự động thêm http:// nếu bị bỏ qua khi người dùng đang kết nối đến một trang web.
• Trang web: là những tài nguyên web đã được xây dựng chủ yếu bởi ngôn ngữ lập trình HTML nhưng lại được trình bày trực quan để con người hoàn toàn có thể đọc và tiếp nhận thông qua trình duyệt web. Có 2 loại trang web phổ biến là trang web tĩnh và trang web động.

• Website: là một tập hợp các trang web được xác định ở trên cùng một tên miền.
• Trình duyệt: là một loại phần mềm sử dụng để truy cập Internet hoặc World Wide Web.
• Máy chủ: là một loại thiết bị phần cứng lưu trữ giữ liệu của các website
• Cookie web: là một phần nhỏ các dữ liệu trên một trang web được trình duyệt lưu trữ lại ngay sau khi ghé thăm trang web đó. Mục đích của phần nhỏ dữ liệu này là để hỗ trợ người dùng có thể dễ dàng hơn trong việc đăng nhập, điền tên, điền mật khẩu, số thẻ tin dụng,…
• Công cụ tìm kiếm: là một hệ thống đã được thiết kế để tìm kiếm các loại trang web, lưu trữ và sắp xếp các kết quả tìm được theo đúng một trật tự nhất định giúp người dùng dễ dàng hơn trong việc có thể tiếp cận thông tin hữu ích.
• Deep web: các trang web mà không được các công cụ tìm kiếm phát hiện ra hoặc không được lập chỉ mục được gọi là những trang mạng không an toàn hay deep web.
• Bộ nhớ đệm: là một công nghệ giúp lưu trữ dữ liệu các trang web truy cập thời gian gần đây nhằm cải thiện thời gian truy cập cho các lần tiếp theo.

World Wide Web thay đổi cuộc sống như thế nào?

Nhờ WWW, mọi người cho dù ở bất cứ nơi đâu trên thế giới, vào bất kì một thời điểm nào cũng có thể dễ dàng nhận thông tin, chia sẻ những thông tin và giao tiếp với nhau. Thông qua các trang mạng xã hội, blog và video, WWW cho phép tất cả mọi người chia sẻ công việc, chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc, … với nhiều người khác. WWW biến các thế giới rộng lớn thành một “ngôi làng nhỏ“, xóa đi được khoảng cách về không gian.

Trong vài năm trở lại đây, người dùng cũng có xu hướng lướt web trên các thiết bị di động thay vì ở trên máy tính hay laptop thông thường. Để có thể thích ứng với làn sóng này, toàn bộ các website lớn và với hầu hết các web hiện đại đều có thể thực hiện điều chỉnh các phương thức thiết kế giao diện, nội dung và cả công nghệ.

Tuỳ vào các tính chất, nhu cầu sử dụng mà bạn cũng cần tìm hiểu kĩ hơn để chọn một phương thức website thích hợp với mình. Nhờ vào World Wide Web mà con người sẽ có thể dễ dàng kết nối với nhau dù là ở bất kỳ đâu trên thế giới, vào bất kỳ thời điểm nào. Những trang web, những thông tin, hình ảnh sẽ được chuyển đến người nhận chỉ trong vòng vài giây.

Hiện nay, các Blog, mạng xã hội trên không gian của World Wide Web giúp người ta có thể chia sẻ thông tin không chỉ đến được với một người mà có thể là hàng triệu người một lúc chỉ bằng một click chuột. Những năm trở lại đây, World Wide Web cũng đã được các lập trình viên chú trọng phát triển trên nền tảng là điện thoại, hỗ trợ rất nhiều cho con người trong cả công việc và cuộc sống.

Sự ra đời của World Wide Web đã thực sự giúp cho công nghệ mạng Internet phát triển thịnh vượng nhanh chóng hơn bao giờ hết. Cụ thể:

• Các tài nguyên ở trên mạng được gắn kết với nhau, tạo thành được một mạng lưới có thể tìm kiếm và truy cập nhanh chóng dễ dàng hơn chỉ bằng một cú click chuột.
• Công cụ tìm kiếm sẽ dễ dàng phát hiện và lập chỉ mục các trang web thông qua các đường link, sau đó sắp xếp lại các thông tin đã thu thập được ở trên toàn thế giới để giải đáp các truy vấn của người dùng.
• Người dùng cũng dễ dàng xuất bản và chia sẻ các nguồn thông tin, tài liệu của mình với nhau mà không cần phải hiểu biết sâu về công nghệ.
• World Wide Web cũng như một nguồn ghi những nghiên cứu, phát minh hay là trí thức của cả nhân loại mà người dùng có thể dễ dàng để tiếp nhận được. Có thể ví World Wide Web như là một bách khoa toàn thư về thông tin mạng do người dùng ở trên toàn thế giới đóng góp nội dung.
• Con người dễ dàng tiếp cận được với nhau hơn thông qua các tài nguyên mạng mà sẽ không cần phải sử dụng đến điện thoại.

Đúng như tên gọi của mình, World Wide Web chính là mạng lưới thông tin toàn cầu giúp cho mọi người dễ dàng cập nhật, chia sẻ các thông tin và kết nối với nhau dù đang ở bất cứ đâu, bất cứ lúc nào. Với sự ra đời nhanh chóng các mạng xã hội, blog, và video – WWW cho phép nhiều người dùng dễ dàng chia sẻ cảm nghĩ, công việc, tình cảm dù là khoảng cách địa lý xa như thế nào.

Đặc biệt, trong những năm trở lại đây, với sự phát triển không ngừng của các công nghệ, người dùng có xu hướng sử dụng smartphone để có thể lướt web, giải trí hoặc làm việc thay cho laptop và PC. Đáp ứng với nhu cầu sử dụng ngày càng nhiều trên thiết bị di động nhỏ gọn của mọi người, các trang web hiện đại đã đều điều chỉnh giao diện website thân thiện phù hợp với màn hình điện thoại bên cạnh màn hình máy tính.

Trên đây là tất cả những thông tin chia sẻ đến bạn đọc về World Wide Web là gì và những thông tin khác xung quanh khái niệm này. Hy vọng bạn đọc đã tìm thấy thông tin hữu ích để quá trình sử dụng Internet của mình dễ dàng hơn.