Thông báo chào bán cổ phiếu của Ngân hàng Bưu điện Liên Việt ra công chúng, xin xem chi tiết tại đây.
Ngày 31/12/2021, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã có văn bản xác nhận kết quả chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu của Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội [SHB]. Theo đó, SHB đã chào bán thành công hơn 539 triệu cổ phiếu – chiếm tỷ lệ 100% tổng số cổ phiếu đăng ký chào bán; qua đó nâng vốn điều lệ lên mức hơn 26.674 tỷ đồng. Năm 2021 tiếp tục là một năm ấn tượng của ngân hàng SHB với hàng loạt chỉ tiêu kinh doanh đạt và vượt kế hoạch ĐHĐCĐ đã đề ra.
Ngày 22/04/2021, ĐHĐCĐ SHB năm 2021 đã thông qua phương án tăng vốn điều lệ lên 26.674 tỷ đồng qua chi trả cổ tức năm 2020 bằng cổ phiếu với tỷ lệ 10,5% và chào bán cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu theo phương thức thực hiện quyền 100:28, giá chào bán 12.500 đồng/cổ phiếu.
Được sự chấp thuận của NHNN và UBCK về việc chào bán thêm cổ phiếu ra công chúng, trước đó SHB đã hoàn thành phát hành cổ phiếu trả cổ tức năm 2020 và đến nay tiếp tục hoàn thành chào bán hơn 539 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, chiếm tỷ lệ 100% tổng số cổ phiếu đăng ký chào bán. Như vậy, SHB đã thực hiện phát hành thành công hơn 741 triệu cổ phiếu như ĐHĐCĐ đã đề ra.
Kết thúc năm 2021, SHB cho biết các chỉ tiêu kinh doanh đều hoàn thành và vượt kế hoạch ĐHĐCĐ đã đề ra.
Với năng lực tài chính vững mạnh, SHB tiếp tục mở rộng quy mô hoạt động và phát triển kinh doanh, đẩy nhanh số hóa ngân hàng, hiện thực hóa mục tiêu trở thành ngân hàng số 1 về hiệu quả và công nghệ. Trong đó, SHB đang chú trọng triển khai xây dựng văn hóa doanh nghiệp số, đầu tư hệ thống CNTT và nghiên cứu ứng dụng đồng bộ công nghệ số vào các hành trình cùng khách hàng; nâng cao năng lực quản trị điều hành, quản trị rủi ro, đảm bảo hoạt động tăng trưởng tín dụng đi đôi với chất lượng tín dụng, hướng tới Basel III và chuẩn mực quốc tế IFRS 9.
Trong năm 2021, SHB hợp tác với tập đoàn tư vấn chiến lược hàng đầu thế giới BCG nhằm cung cấp các giải pháp toàn diện nâng cao hiệu quả kinh doanh, thông qua việc đổi mới mô hình kinh doanh có sự kết nối trong hoạt động của SHB với các sáng kiến chiến lược then chốt. Mới đây nhất, SHB vinh dự được vinh danh Top 10 Doanh nghiệp vốn hóa lớn có BCTN tốt nhất 2021, cho thấy cam kết mạnh mẽ của SHB trong việc ứng dụng và tuân thủ những chuẩn mực cao nhất về quản trị công ty, đem lại lợi ích tối ưu cho khách hàng, cổ đông, đối tác và cộng đồng; đồng thời khẳng định và nâng cao uy tín của SHB với cộng đồng đầu tư trong nước và nước ngoài cũng như các tổ chức đánh giá tín nhiệm quốc tế.
Ngân hàng ồ ạt tăng vốn thông qua trả cổ tức bằng cổ phiếu
Nhiều ngân hàng đã chốt kế hoạch họp đại hội đồng cổ đông thường niên 2022. Nội dung họp chủ đạo trong năm nay là vấn đề tăng vốn, thu hút thêm nguồn vốn ngoại.
| Cuộc đua tăng vốn điều lệ của các ngân hàng sẽ chưa dừng lại. |
Chia cổ tức cao
Với Chỉ thị số 01/CT-NHNN về tổ chức thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2022, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước [NHNN] Nguyễn Thị Hồng tiếp tục chỉ đạo các ngân hàng cắt giảm chi phí hoạt động, giảm chỉ tiêu lợi nhuận và không chia cổ tức bằng tiền mặt trong năm nay để hạ thêm lãi suất cho vay.
Thực tế, các ngân hàng cũng “chuộng” phương án trả cổ tức bằng cổ phiếu để tăng vốn, nâng cao tỷ lệ an toàn vốn, tăng tín dụng. SHB, ACB, Vietcombank, Sacombank, VIB là những đơn vị đã thông báo việc này sớm nhất.
Phần lớn các nhà băng này đều sẽ họp cổ đông trong tháng 4. HĐQT Ngân hàng ACB sẽ trình cổ đông kế hoạch tăng vốn qua phát hành cổ phiếu trong kỳ đại hội sắp tới. Ngân hàng này dự kiến chia cổ tức năm 2021 với tỷ lệ 25% bằng cổ phiếu. Khi hoàn thành thực hiện, vốn điều lệ sẽ nâng lên hơn 33.700 tỷ đồng.
Ngân hàng MSB cũng trình đại hội đồng cổ đông qua việc chia cổ tức với tỷ lệ 30% cho năm 2021.
VIB dự kiến trả cổ tức, thưởng cổ phiếu tỷ lệ 35%, đồng thời, phát hành 0,7% vốn cho cán bộ - công nhân viên từ nguồn vốn chủ sở hữu. Qua đó, nhà băng này sẽ nâng vốn điều lệ lên 21.000 tỷ đồng.
Năm 2022, OCB dự kiến duy trì mức cổ tức 20 - 25% cho cổ đông. Mục tiêu này đang được HĐQT cân nhắc trước khi trình cổ đông trong kỳ trong kỳ đại hội đồng cổ đông thường niên sắp tới.
SHB tiếp tục có kế hoạch chi trả cổ tức năm 2021 bằng cổ phiếu với tỷ lệ tối thiểu 15% và sẽ trình cổ đông trong đại hội tới.
Sau khi phân phối xong 143 triệu cổ phiếu NAB trong đợt phát hành riêng lẻ vừa qua, thu về 2.860 tỷ đồng, vốn điều lệ của Nam A Bank tăng lên gần 6.600 tỷ đồng. Theo lãnh đạo Nam A Bank, trong năm nay, Ngân hàng tiếp tục triển khai tăng vốn.
Với ngân hàng quốc doanh, trong lần họp sắp tới, Vietcombank sẽ trình phương tăng vốn điều lệ năm 2022. Đầu năm nay, ngân hàng này đã hoàn thành phát hành hơn 1,02 tỷ cổ phiếu để trả cổ tức từ nguồn lợi nhuận còn lại năm 2019 với tỷ lệ 27,6%. Sau phát hành, vốn điều lệ nâng lên hơn 47.300 tỷ đồng.
Trong khi đó, BIDV vừa hoàn thành trả cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ 25,7%, nâng vốn điều lệ lên 50.585 tỷ đồng. BIDV có kế hoạch phát hành thêm 341,5 triệu cổ phần mới, tương đương 8,5% vốn điều lệ qua chào bán ra công chúng hoặc chào bán riêng lẻ, nhưng chưa thực hiện.
Ẩn số cổ đông chiến lược
VPBank kỳ vọng hoàn tất giao dịch bán 15% cổ phần cho các nhà đầu tư nước ngoài trong nửa đầu năm 2022. Sau thương vụ bán vốn FE Credit, ngân hàng này sẽ có điều kiện mở rộng hoạt động kinh doanh nhờ có nguồn vốn dồi dào. VPBank vừa chính thức điều chỉnh tỷ lệ sở hữu tối đa của nhà đầu tư nước ngoài từ mức 15% lên 17,5% vốn điều lệ.
Kế hoạch bán vốn cho nhà đầu tư nước ngoài của VPBank cũng được thị trường quan tâm, với kỳ vọng tạo động lực mới cho giá cổ phiếu VPB. Đối tác ngoại đang được đồn đoán là SMBC khi SMBC vừa đồng ý chấm dứt hợp tác chiến lược với Eximbank. SMBC cũng chính là đối tác đã mua lại 49% vốn FE Credit với giá trị kỷ lục gần 1,4 tỷ USD.
Ngoài ra, OCB sẽ bán thêm 10% cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài; Viet Capital Bank bán 5% cổ phần cho cổ đông ngoại; Nam A Bank dự kiến bán 15-20% vốn cho nhà đầu tư ngoại. Trong khi đó, ABBank dự kiến chuyển niêm yết sàn HoSE...
TS. Trần Du Lịch, chuyên gia kinh tế - tài chính đánh giá, cuộc đua tăng vốn điều lệ của các ngân hàng sẽ chưa dừng lại, thậm chí có thể diễn ra mạnh mẽ hơn trong thời gian tới. Tốc độ tăng trưởng tín dụng gia tăng thì tốc độ tăng trưởng vốn chủ sở hữu cũng phải tăng tương ứng để giúp các ngân hàng có bộ đệm vốn lớn để vừa duy trì đà tăng trưởng hiện tại, vừa đáp ứng biên độ an toàn vốn lớn hơn trong giai đoạn tới.
Những câu chuyện “riêng” của ngân hàng trước thềm đại hội năm nay có thể phần nào tác động lên cổ phiếu “vua”. Các chuyên gia phân tích của Công ty Chứng khoán BSC đánh giá, năm 2022, tín dụng ngành ngân hàng tăng 14%, lợi nhuận trước thuế tăng 22,8%, NIM [biên lãi ròng] cải thiện lên 4,12%. Tuy nhiên, mức độ phân hóa rõ rệt hơn, với tiềm năng thuộc về nhóm ngân hàng tư nhân tiếp tục hạ được chi phí vốn.
Ông Michael Kokalari, Kinh tế trưởng Tập đoàn VinaCapital nhận định, trong năm 2022, các lĩnh vực hưởng lợi và có triển vọng cao trên thị trường chứng khoán là cổ phiếu ngành ngân hàng [chiếm đến 30% VN-Index], bất động sản [chiếm 23%] và hàng tiêu dùng không thiết yếu [chiếm khoảng 3%].
Trong đó, đối với nhóm ngành ngân hàng, theo ông Michael, lợi nhuận có thể sẽ tăng khoảng 30% nhờ tăng trưởng tín dụng dự kiến đạt 14% và sẽ ít bị ảnh hưởng bởi Covid-19 hơn.
Nhìn chung, mức tăng trưởng tín dụng trung bình của ngành ngân hàng có thể đạt 14% trong năm nay. Một số yếu tố đặc trưng có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận và giá cổ phiếu ngân hàng, như giao dịch bancassurance độc quyền với các công ty bảo hiểm nước ngoài, tài trợ quay vòng, tái cơ cấu nợ…
Trong bối cảnh thị trường chứng khoán thuận lợi và lợi nhuận để lại lớn, năm 2021 cũng là năm chứng kiến hàng loạt “làn sóng” tăng vốn của các ngân hàng. Nhiều ngân hàng đã lên kế hoạch phát hành cổ phiếu trả cổ tức cho nhà đầu tư, chào bán cổ phần cho cổ đông hoặc tìm đối tác chiến lược…
Đây cũng là nhu cầu thường trực của các ngân hàng khi vốn chủ sở hữu đa phần còn mỏng hoặc cần gia cố thêm để nâng cao tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu theo các thông lệ quốc tế.
Hơn 2 tỷ cổ phiếu ngân hàng đưa ra thị trường
Năm 2021, thị trường chứng khoán đã chứng kiến tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ của nhóm cổ phiếu ngành ngân hàng.Được ví như "mạch máu" của nền kinh tế, ngân hàng đã chứng minh được hiệu quả hoạt động khi lợi nhuận vẫn tăng trưởng, bất chấp những lo ngại về ảnh hưởng của COVID-19.
Đà tăng của nhóm cổ phiếu ngành ngân hàng bắt đầu từ cuối tháng 1/2021 và kéo dài cho tới giữa năm. Ở mức đỉnh vào giữa tháng Sáu, các mã VPB và SHB đều gấp hơn hai lần so với đầu năm, trong khi đó các mã được chú ý như MBB, TCB, ACB, STB, HDB cũng đều tăng mạnh. Nếu tính chung cho cả năm 2021, thị giá của nhóm này tăng trên 30%.
[Ngành ‘kinh doanh tiền’ trong mùa dịch: Dù khó khăn vẫn tỏa sáng]
So với nhóm thương mại cổ phần, các mã ngân hàng quốc doanh có phần "chậm" hơn. CTG là cái tên tăng mạnh nhất nhưng chỉ đạt 16% tính từ đầu năm, trong khi VCB gần như không đổi, còn BID giảm hơn 9%. Nhóm này cũng ghi nhận nhịp tăng trong nửa đầu năm nhưng biên độ khiêm tốn hơn phần còn lại của thị trường.
Tuy nhiên, sau khi hoàn thành vai trò dẫn dắt thị trường trong nửa đầu năm, ngân hàng nhường "sân khấu" cho các nhóm khác. Tính từ mức đỉnh vào giữa tháng Sáu, hầu hết mã ngân hàng đã đi ngang hoặc giảm.
Mặc dù vậy, kế hoạch phát hành cổ phiếu trả cổ tức cho nhà đầu tư, chào bán cổ phần cho cổ đông hoặc tìm đối tác chiến lược của các ngân hàng vẫn diễn ra “sôi động.”
Theo thống kê, từ đầu năm đến nay, hơn 20 ngân hàng liên tục đẩy mạnh tăng vốn bằng nhiều hình thức và đã nhận được sự chấp thuận chính thức về tăng vốn điều lệ của Ngân hàng Nhà nước, gồm các ngân hàng có vốn nhà nước như Vietcombank, VietinBank, BIDV; các ngân hàng thuộc khối tư nhân như VPBank, TPBank, SHB, OCB...
Vào đầu năm 2021, BIDV là ngân hàng dẫn đầu thị trường về vốn điều lệ với hơn 40.220 tỷ đồng. Đứng sau là VietinBank, Vietcombank, Techcombank và VPBank chỉ đứng ở vị trí thứ 6. Tuy nhiên, đến thời điểm này, BIDV đã rơi xuống vị trí thứ ba, trong khi VietinBank và VPBank vươn lên dẫn đầu và thứ hai với vốn điều lệ lần lượt là 48.058 tỷ đồng và 44.455 tỷ đồng.
Thế nhưng, các chuyên gia dự báo “trật tự” này sẽ thay đổi vào đầu năm 2022 khi mà những ngày cuối cùng của năm 2021, Ngân hàng Nhà nước đã quyết định cho BIDV tăng vốn điều lệ bằng trả cổ tức cho cổ đông. Theo đó, BIDV sẽ chốt danh sách cổ đông ngày 24/12/2021 để chia cổ tức bằng tiền mặt tỷ lệ 2% và chia cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 25,77%. Ngày thanh toán cổ tức tiền mặt cho cổ đông là 24/1/2022. Sau khi trả cổ tức bằng cổ phiếu thành công, vốn điều lệ của BIDV sẽ tăng lên 50.585 tỷ đồng.
Tại Vietcombank, ngân hàng chốt danh sách cổ đông ngày 23/12/2021 để trả cổ tức bằng tiền mặt tỷ lệ 12%, cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 27,6%. Ngày chi trả cổ tức tiền mặt là 5/1/2022. Sau phát hành, vốn điều lệ của ngân hàng này sẽ tăng thêm 10.236 tỷ đồng lên hơn 47.325 tỷ đồng.
Ngoài 2 ngân hàng trên, VietinBank cũng sẽ tiếp tục thực hiện chia cổ tức năm 2020 bằng cổ phiếu với tỷ lệ 12,6%, nâng vốn điều lệ lên 54.000 tỷ đồng.
Ở khối các ngân hàng cổ phần tư nhân, ngân hàng duy nhất công bố kế hoạch tăng vốn điều lệ của năm 2022 là VPBank, với mức tăng lên đến 75.000 tỷ đồng. Mặc dù các ngân hàng khác chưa công bố kế hoạch tăng vốn trong năm tới, nhưng chắc chắn với con số 75.000 tỷ đồng, VPBank sẽ giữ vị trí “nhà vô địch” về vốn điều lệ toàn hệ thống trong vài năm tới.
Ở nhóm ngân hàng tiếp theo, hai cái tên nổi trội nhất là Techcombank và MB. Hồi đầu năm nay, hai ngân hàng này lần lượt đứng thứ tư và thứ năm hệ thống về vốn điều lệ. Tuy nhiên, sau khi chia cổ tức 35%, đến tháng 8/2021, MB đã hoàn tất tăng vốn điều lệ lên 37.783 tỷ đồng, vượt qua Techcombank. Nhờ tăng vốn thành công, cuối năm nay, MB tiếp tục giữ vững vị trí thứ 5 hệ thống về vốn điều lệ, trong khi Techcombank tụt xuống vị trí thứ sáu.
Ngoài ra, một số ngân hàng cũng đã tăng vốn như SHB [40%], Sacombank [tăng gần 32%], VIB [tăng 44,2%], SCB [tăng 32,8%], OCB [tăng 31,8%], TPBank [26%], ACB và HDBank [cùng tăng 25%]...Ước tính sơ bộ, hơn 2 tỷ cổ phiếu ngân hàng đã được đưa ra thị trường trong năm nay.
Áp lực tăng vốn
Lý giải nguyên nhân việc các ngân hàng dồn dập tăng vốn cuối năm, một chuyên gia ngân hàng cho biết bên cạnh tranh thủ lúc cổ phiếu ngân hàng đang hấp dẫn, thì động lực chính là các ngân hàng phải đáp ứng các yêu cầu an toàn vốn theo tiêu chuẩn Basel II, xa hơn là Basel III.
Theo yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước, chậm nhất đến 1/1/2023, các ngân hàng phải thực hiện tỷ lệ an toàn vốn [CAR] ở mức 8% theo chuẩn Basel II được quy định tại Thông tư 41/2016/TT-NHNN. Đến nay, đã có 16/35 ngân hàng đáp ứng tỷ lệ an toàn vốn theo Thông tư 41.Ngay cả những ngân hàng đã đáp ứng chuẩn Basel II thì áp lực tăng vốn vẫn luôn hiện hữu khi quy mô hoạt động của ngân hàng tăng lên.
Do cách tính hệ số CAR của Việt Nam khác với Basel II, nên khi áp chuẩn mới với đầy đủ 3 trụ cột theo thông lệ quốc tế, tỷ lệ CAR sẽ giảm khoảng 15%-20%, thậm chí có ngân hàng giảm 25%-30% nếu có tình trạng giấu nợ xấu, không tuân thủ chặt chẽ các quy định về trích lập dự phòng.
Vì vậy, ngân hàng nào không tăng được vốn sẽ đối mặt với áp lực mua bán-sáp nhập vì cạnh tranh trên thị trường ngày càng gay gắt.
Đơn cử như BIDV, ngân hàng này đã buộc phải thay đổi phương án để tăng vốn nhanh. Bởi tính đến cuối năm 2020, hệ số CAR của BIDV chỉ 8%, mức tối thiểu theo quy định của Thông tư 41/2016/TT-NHNN. Chính vì vậy, Tổng giám đốc BIDV Lê Ngọc Lâm nhấn mạnh việc tăng vốn điều lệ là “rất cấp bách”.
Hệ số CAR cũng là sức ép của các ngân hàng thương mại có vốn nhà nước khác. Các cụm từ “bức thiết” hay “cấp bách” liên tục được lãnh đạo các ngân hàng này nhắc đi nhắc lại khi đề cập đến vấn đề tăng vốn.
Chuyên gia ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu nhận định, thời gian qua, do vốn mỏng lại gặp đại dịch COVID-19 cộng với chức năng phải hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế phục hồi sản xuất kinh doanh khiến việc tăng vốn của nhóm Big 3 bị chậm lại so với các nhóm ngân hàng cổ phần. Bên cạnh đó, từ năm nay, các ngân hàng buộc phải tham gia giảm lãi suất cho vay trong khi nợ xấu có xu hướng tăng lên. Điều này có thể kéo dài và ảnh hưởng đến lợi nhuận của ngân hàng.
Vì vậy, ông Hiếu cho rằng việc tăng vốn điều lệ cho nhóm này sẽ là động lực để các ngân hàng tiếp tục dành lại thị phần trong thời gian tới.Ngoài ra, việc tăng vốn cũng góp phần tăng cường năng lực tài chính, giúp các ngân hàng gia tăng nguồn vốn trung-dài hạn để mở rộng hoạt động kinh doanh khi tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung-dài hạn bị siết chặt theo lộ trình tại Thông tư 08/2020/TT-NHNN của Ngân hàng nhà nước. Dự báo, cuộc đua tăng vốn của các ngân hàng sẽ chưa dừng lại và còn diễn ra mạnh mẽ trong năm 2022./.
Bài 3: Áp dụng chuẩn quốc tế, tăng khả năng chống chịu trước các cú sốc
Thúy Hà [Vietnam+]