Nguyên nhân chính làm đất bị chua

Mỗi giống cây trồng thích hợp với một khoảng pH nhất định, nhưng hầu hết đều giao động xung quanh mức pH từ 5 – 7. Việc kiểm tra đo độ pH và duy trì pH phù hợp sẽ giúp cây trồng hấp thu tối đa dưỡng chất, sinh trưởng phát triển khỏe mạnh, cho năng suất cao nhất

Nguyên nhân chính làm đất bị chua

Những nguyên nhân khiến đất bị chua

Đất chua là đất có độ pH < 7, trong đó pH 5-7 là đất chua ít, cây trồng sinh trưởng phù hợp, pH dưới 5 là đất chua nhiều, cần cải tạo

Đất bị chua do rửa trôi bởi nước mưa, nước tưới dư thừa. Nước mang đi chất dinh dưỡng hòa tan, trong đó có chứa nhiều chất kiềm như: canxi (Ca), Magiê (Mg), Kali (K)… xuống tầng đất sâu, sông suối, ao hồ và làm cho đất mất chất kiềm, trở nên chua.

Cây trồng hút dinh dưỡng (N,P,K), ngoài ra còn hút khá nhiều (Ca, Mg…) do trồng nhiều vụ/năm, giống năng suất cao, vì thế lượng Ca và Mg trong đất mất đi càng nhiều.

Sự phân giải chất hữu cơ thải ra nhiều loại axit Cacbonic (H2CO3), axit Sunfuric (H2SO4), axit Nitric (HNO3) axit Axetic (CH3COOH)…các axit này hòa tan Ca, Mg và rửa trôi, làm cho đất chua. Mặt khác, bón phân khoáng mang gốc axit như: Phân Sunfat amôn (SA), Clorua kali (KCl), Sunfat kali (K2SO4), Suppe lân…cũng làm đất bị chua.

Hiện nay, tình trạng đất chua tương đối phổ biến trong nông nghiệp – trồng trọt, điều này khiến cho độ pH của đất bị thay đổi. CCV Group sẽ gửi tới Quý Độc giả và bà con nông dân nguyên nhân, và cách cải tạo khi đất trồng bị chua trong bài viết sau đây. 

Đất chua là gì?

Đất chua là hiện tượng đất bị thay đổi tính chất hoá học trong quá trình canh tác, gieo trồng. Trong quá trình canh tác, cây hút các chất dinh dưỡng từ đất như N, P, K và canxi, magie…. lâu dần đất không được cải tạo sẽ mất các chất kiềm và trở nên chua, dư thừa axit. 

Ngoài ra, đất bị chua còn do kết cấu đất nhẹ, hoặc đất pha cát, dễ bị rửa trôi. Mặt khác, trong quá trình gieo trồng, việc sử dụng quá mức các loại phân bón hoá học, thuốc trừ sâu trong thời gian dài cũng khiến đất bị chua. 

Nguyên nhân chính làm đất bị chua
Đất chua là gì? Nguyên nhân và cách khắc phục, cải tạo độ chua của đất

Đất chua có độ ph bao nhiêu?

Đất này thường có độ pH dưới 6,5. Đất có tính axit cao, nồng độ các chất Mn, Al và ion Sắt tăng mạnh. Canxi, magie, P, K bị mất, rửa trôi hoặc khó hoà tan. 

Nguyên nhân làm cho đất bị chua

Như đã nói bên trên, có 4 nguyên nhân dẫn tới đất bị chua: 

  • Do đặc tính của đất là đất thịt nhẹ, dễ bị rửa trôi các chất như canxi, magie, kali… từ đó gây ra độ chua của đất. 
  • Quá trình gieo trồng không cải tạo lại đất, trong thời gian dài cây trồng hút hết các chất dinh dưỡng của đất như N, P, K, các chất như canxi, magie khiến đất thiếu tính kiềm, trở nên chua. 
  • Do lạm dụng các loại phân bón hoá học gốc axit như Kali Clorua, Kali Sunfat,.. trong thời gian dài, cùng với đó là việc sử dụng bừa bãi các loại thuốc trừ sâu, thuốc kích thích sinh trưởng cũng là nguyên nhân dẫn đến việc đất bị chua hoá. 
  • Do quá trình phân giải các chất tự nhiên sinh ra axit, làm hoà tan các chất kiềm.
Nguyên nhân chính làm đất bị chua
Lạm dụng phân bón hóa học khiến cho đất bị chua

Đất bị chua có tác hại gì?

Đối với cây trồng

Làm ảnh hưởng tới khả năng phát triển và sinh trưởng của cây trồng, cây bị thiếu hụt các chất kiềm như canxi, magie …. dẫn tới tình trạng cây thiếu hụt chất dinh dưỡng. Đối với các loại cây không ưa axit, sẽ xảy ra hiện tượng cây bị héo úa, và chết. 

Đối với vi sinh vật

Hầu hết các loại vi sinh vật không thể sống tốt trong môi trường axit, không thể hoạt động để phân huỷ chất hữu cơ. Các hợp chất khó tan thường được vi sinh vật phân giải sẽ tích tụ lại trong đất gây hại cho cây trồng và môi trường. 

Nguyên nhân chính làm đất bị chua
Tác hại của đất chua

Đất chua trồng cây gì?

Tuy có hại, nhưng vẫn có các loại cây phù hợp trồng với loại đất này như: 

  • Cây Phong Nhật Bản
  • Hoa đỗ quyên
  • Cây Camellia
  • Daphne
  • Erica
  • Cẩm tú cầu
  • Mộc Lan
  • Cây ăn thịt

Tuy nhiên các loại cây này thường không có hiệu quả kinh tế cho bà con nông dân, cũng như khí hậu không thích hợp để gieo trồng. Chính vì vậy, cần cải tạo đất để gieo trồng hoa màu hiệu quả. 

Khử chua đất dùng chất nào? Các biện pháp cải tạo đất

  • Đất chua là đất thiếu chất kiềm như Canxi, magie, chính vì vậy phương pháp rẻ và nhanh nhất để cải tạo đất chính là bón vôi.

Biện pháp này giúp cải thiện độ chua nhanh chóng cho đất, cân bằng pH. Tuỳ vào tình trạng của đất mà bà con nông dân sẽ lựa chọn lượng vôi phù hợp để bón đất. 

  • Sử dụng các loại phân hữu cơ hoai mục để cải tạo đất và cung cấp dinh dưỡng cho đất. 
  • Quản lý nguồn thuỷ lợi phù hợp để tránh tình trạng rửa trôi đất diễn ra. 
Nguyên nhân chính làm đất bị chua
Bón vôi giúp cân bằng độ ph cho đất

Nhìn chung không khó để cải thiện được tình trạng đất chua trong gieo trồng. Hi vọng những thông tin mà CCV Group cung cấp trong bài viết này sẽ giúp bà con nông dân, Quý Độc giả phần nào trong việc cải thiện đất chua hiệu quả.