Suy tâm là gì
Suy tim tâm thu là tình trạng suy giảm chức năng bơm máu của tim. Bệnh nếu được phát hiện sớm và điều trị tích cực có thể góp phần cải thiện sức khỏe tim mạch một cách đáng kể. Bài viết dưới đây xin chia sẻ cùng bạn một số thông tin cơ bản về bệnh lý này. Show
1. Thế nào là suy tim tâm thuMột chu kỳ hoạt động bình thường của tim được tính từ khi bắt đầu một nhịp đập đến khi nhịp tiếp theo được bắt đầu. Chu kỳ này gồm có 2 giai đoạn là: - Giai đoạn tâm thu (co bóp): cơ tim phải co thắt mạnh để máu được tống vào trong động mạch rồi đưa đến các cơ quan khác của cơ thể. - Giai đoạn tâm trương (thư giãn): cơ tim giãn nở và mở rộng để bắt đầu giai đoạn nạp máu từ tĩnh mạch vào tâm thất. Khi tâm thất đã được nạp đầy máu, giai đoạn tâm thu lại sẽ tiếp tục diễn ra. Suy tim tâm thu xảy ra khi chức năng bơm máu của tim bị giảm đi Suy tim tâm thu là tên gọi cho tình trạng tim bị suy giảm chức năng bơm máu gắn liền với đặc điểm là phân số tống máu EF <45%. Lúc này, khả năng co bóp của thất trái giảm nên thể tích tống máu không đầy đủ, hệ quả là cung lượng tim giảm. Dựa vào khả năng gắng sức và triệu chứng cơ năng của người bệnh, Hội Tim mạch New York (NYHA) đã chia suy tim tâm thu thành 4 cấp độ: - Cấp độ 1: Người bệnh thường không cảm thấy mệt mỏi, hồi hộp hay khó thở, vận động thể lực bình thường. - Cấp độ 2: khả năng vận động thể lực hạn chế nhẹ, khi nghỉ ngơi người bệnh sẽ cảm thấy khỏe khoắn nhưng khi có hoạt động thể lực họ lại thấy khó thở, mệt mỏi, hồi hộp, đau ngực. - Cấp độ 3: hoạt động thể lực đã bị hạn chế đi nhiều, chỉ cần vận động nhẹ đã có các triệu chứng đau ngực, mệt mỏi, khó thở. - Cấp độ 4: dù nghỉ ngơi hay hoạt động thể lực người bệnh cũng luôn cảm thấy mệt mỏi, đau ngực, khó thở, hồi hộp. 2. Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh suy tim tâm thu2.1. Nguyên nhân gây bệnhHiện nay nguyên nhân gây suy tim tâm thu được cho là do các bệnh lý nền như: - Bệnh động mạch vành: người bệnh bị thiếu máu cơ tim cục bộ và nhồi máu cơ tim. - Tăng tải thể tích mạn: gặp ở người bị hở van tim, dòng chảy thông trong tim ở ngoài tim hoặc đi từ trái qua phải. - Tăng tải áp lực mạn: bệnh van tim gây tắc nghẽn và huyết áp cao. - Giãn cơ tim: đây là tình trạng rối loạn do di truyền, thâm nhiễm, nhiễm độc, virus, bệnh chuyển hóa, nhiễm trùng,... - Rối loạn tần số và nhịp tim: tim đập nhanh hoặc chậm mãn tính. - Tăng cung lượng tim. - Mắc bệnh phổi mãn tính: đối với bệnh lý mạch máu phổi và tâm phế mạn. - Rối loạn chuyển hóa: rối loạn dinh dưỡng hoặc cường giáp. - Nhu cầu dòng máu thái quá: thiếu máu mãn và dòng chảy thông động tĩnh mạch hệ thống. Bệnh động mạch vành là một trong các nguyên nhân gây ra suy tim tâm thu Ngoài ra, một số yếu tố sau cũng sẽ góp phần làm nặng hơn bệnh suy tim tâm thu: - Tự giảm hoặc điều chỉnh thuốc điều trị suy tim không đúng cách. - Mắc các bệnh lý tim mạch: thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim, rối loạn nhịp tim, hở van tim cấp,... - Nghiện bia rượu. - Thai phụ. - Bị bệnh cao huyết áp, thiếu máu, nhiễm trùng. - Chịu sự tác động của một số loại thuốc. 2.2. Triệu chứng nhận diện bệnhTriệu chứng suy tim tâm thu xuất hiện không giống nhau ở mỗi người, nó có thể đến đột ngột hoặc dần dần, điển hình là: - Khả năng gắng sức kém. - Khó thở và tức ngực, nhất là vào buổi đêm. - Ho kèm theo đờm bọt màu hồng và ho kéo dài. - Cảm thấy mệt mỏi, suy nhược cơ thể kể cả khi nằm. - Sưng, phù ở: bụng, cẳng chân, mắt cá chân hoặc bàn chân. - Cơ thể tích nước nên bị tăng cân đột ngột. - Nhịp tim không đều hoặc nhanh. - Bị thiếu máu lên não nên đau đầu, chóng mặt, tỉnh táo kém. - Tiểu đêm nhiều. - Ăn không có cảm giác ngon miệng, chán ăn. - Buồn nôn. 3. Cảnh báo mức độ biến chứng nguy hiểm của bệnh suy tim tâm thuDo suy tim tâm thu làm giảm sút lượng máu ra khỏi tim, khiến tim không đủ khả năng cung cấp máu cho các hoạt động của cơ thể nên người bệnh sẽ luôn cảm thấy mệt mỏi, đau ngực, khó thở,... Khi bệnh lý này không được điều trị kịp thời và hiệu quả nó có thể gây ra nhiều biến chứng khó lường: Suy tim tâm thu có thể biến chứng làm suy giảm chức năng thận - Chức năng thận suy giảm Đây là tình trạng dễ gặp ở bệnh nhân bị suy tim tâm thu và bệnh thận cũng có thể khiến cho suy tim trở nên nặng nề hơn. Những trường hợp nặng có thể sẽ phải tiến hành lọc máu. - Gan bị tổn thương Do chất lỏng tích tụ ở tim nhiều nên tạo thành áp lực cho gan và gây sẹo tại đây nên khả năng hoạt động của gan sẽ ngày càng kém đi. Những ảnh hưởng của suy tim tâm thu đến sức khỏe và sự sống của người bệnh là không thể chối cãi. Mặc dù đến nay các phương pháp điều trị bệnh lý này đã có nhiều tiến bộ nhưng hiệu quả mà nó mang lại vẫn chưa được như mong muốn của giới chuyên môn lẫn người bệnh. Việc trị liệu bệnh cần tới một quy trình chẩn đoán lâm sàng và phác đồ chính xác thì mới đạt được hiệu quả tốt nhất. Thực tế từ việc điều trị hiện nay có thể thấy rằng khi được điều trị tích cực thì kết quả mới chỉ đạt ở mức người bệnh giảm được phân số tống máu EF. Mặc dù suy tim tâm thu có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nhưng ở những giai đoạn đầu nếu được điều trị hiệu quả thì sẽ có những tiến bộ rõ rệt cho sức khỏe. Vì thế người bệnh cần tuân thủ nghiêm túc phác đồ do bác sĩ chỉ định đồng thời kết hợp thay đổi lối sống, giữ tinh thần lạc quan mới mong có được những kết quả tích cực. Thăm khám sức khỏe định kỳ đều đặn là việc bất kỳ ai trong chúng ta cũng nên thực hiện, nhất là nhóm người có nguy cơ cao với bệnh suy tim tâm thu. Nhờ việc làm này mà bệnh sẽ được phát hiện sớm để có phương án xử lý kịp thời, ngăn chặn những biến chứng xấu có thể xảy ra. Nếu bạn đang nghi ngờ triệu chứng suy tim tâm thu mà chưa biết nên làm gì để được chẩn đoán đúng bệnh, hãy liên hệ ngay tổng đài của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC: 1900 56 56 56 để nhận được những hướng dẫn chính xác. Có thể bạn chưa biết: 40% người bệnh có triệu chứng suy tim rõ rệt, chức năng tâm trương giảm nhưng chức năng tâm thu đo được lại hoàn toàn bình thường, tình trạng này được gọi là suy tim tâm trương. Vậy suy tim tâm trương là gì, nguyên nhân nào dẫn tới bệnh lý này? Hãy khám phá những điều bí ẩn về dạng bệnh suy tim này qua bài viết dưới đây. Suy tim tâm trương là gì?Suy tim tâm trương là một dạng suy tim trong đó tâm thất trái - buồng tim phía dưới, bên trái không thể đổ đầy máu đúng cách trong giai đoạn tâm trương (thời kỳ tim thư giãn), nhưng phân suất tống máu của tâm thất trái vẫn bình thường (EF>50%). Theo thời gian, trái tim phải gia tăng áp lực bên trong tâm thất để tăng khả năng đổ đầy, điều này làm cho máu ứ đọng bên trong tâm nhĩ trái và phổi gây ra những triệu chứng suy tim điển hình.
Hình ảnh trái tim bất thường trong suy tim tâm trương Nguyên nhân suy tim tâm trương thường gặpSuy tim tâm trương xảy ra khi cơ tâm thất trái trở nên dày và cứng, giảm khả năng giãn nở để đổ đầy máu hoặc bất thường cấu trúc của các động mạch lớn, có liên quan đến một số bệnh lý sau: - Tăng huyết áp: là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất. Huyết áp tăng cao buộc tim phải nỗ lực co bóp để thắng được áp lực lớn trong lòng mạch, kết quả là cơ thất trái phì đại và gia tăng số lượng mô liên kết, cuối cùng cơ tim sẽ trở nên cứng đờ. - Bệnh tiểu đường: Biến chứng tiểu đường trên tim có thể làm cho thành cơ tim dày lên và xơ cứng. - Bệnh mạch vành: khiến cơ tim không nhận được đủ oxy cần thiết để đảm bảo chức năng đổ đầy của tâm thất. - Hẹp động mạch chủ: có thể làm cho thành tâm thất trái bị dày lên. - Rối loạn nhịp tim nhanh: Tim đập quá nhanh sẽ làm giảm thời gian đổ đầy máu cho tâm thất trái. - Tuổi cao: Lão hóa gây tăng sinh lớp tạo keo (collagen) trong tim, giảm số lượng tế bào cơ tim và sự đàn hồi của các sợi cơ tim. Đây cũng là yếu tố nguy cơ của các bệnh lý như tăng huyết áp, bệnh mạch vành… gây suy tim tâm trương. - Bệnh cơ tim phì đại: vách thất trái dày lên khiến thể tích buồng thất trái giảm. - Bệnh màng ngoài tim: khiến cho dịch tích tụ hoặc làm dày màng ngoài tim. Chẩn đoán suy tim tâm trươngNếu chỉ dựa vào những triệu chứng suy tim thì không thể chẩn đoán được bệnh của bạn là suy tim tâm thu hay suy tim tâm trương. Do vậy, bạn cần phải thực hiện một số phương pháp chẩn đoán sau: - Xét nghiệm máu - Chụp X quang ngực - Siêu âm tim - Điện tâm đồ - Kiểm tra khả năng gắng sức của tim - Thông tim Các triệu chứng suy tim tâm trươngTùy theo thể bệnh là nhẹ hay nặng, người bệnh suy tim tâm trương có thể gặp một số triệu chứng sau: - Khó thở, thường phải thức dậy về đêm. Khó thở tăng lên khi nằm hoặc tập thể dục - Ho khan, đôi khi có đờm lẫn máu - Khó tập trung, hay quên - Mệt mỏi - Sưng phù ở mắt cá chân, chân, bụng - Chán ăn, buồn nôn - Nhịp tim nhanh bất thường - Tăng cân đột ngột Biến chứng của suy tim tâm trươngSuy tim tâm trương nếu không được quản lý tốt có thể dẫn tới một hay nhiều biến chứng nguy hiểm như: - Thiếu máu: Máu không đủ để nuôi dưỡng cho cơ thể gây ra suy nhược, mệt mỏi - Rung tâm nhĩ: Rối loạn nhịp tim bất thường này có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ và xuất hiện cục máu đông. - Hội chứng giảm cân Cardia cachexia: có thể đe dọa tính mạng nếu không bổ sung dinh dưỡng kịp thời - Suy thận: là biến chứng khá phổ biến, làm tăng tần suất nhập viện và tử vong ở người bệnh suy tim tâm trương. - Suy tĩnh mạch mạn tính: Lưu thông máu kém khiến cho da dày lên, thay đổi màu sắc, sáng bóng; có thể rụng lông và loét nếu bị thương. - Đột quỵ: Nếu các mạch não bị tắc nghẽn bởi cục máu đông hoặc xuất huyết, tế bào não có thể bị chết đi không hồi phục, gây tử vong nhanh chóng hoặc để lại di chứng nặng nề. Điều trị suy tim tâm trươngMục tiêu điều trị suy tim tâm trương là cải thiện chức năng bơm máu của tim nhằm giảm bớt triệu chứng bệnh bằng một hoặc nhiều phương pháp sau: Thay đổi lối sống Bác sỹ sẽ yêu cầu bạn thực hiện một lối sống lành mạnh với những lưu ý sau: - Ăn uống khoa học: Hạn chế đường, chất béo bão hòa, cholesterol và muối; ăn nhiều trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và các sản phẩm từ sữa tách béo. - Kiểm tra sức khỏe thường xuyên: Nếu gặp các triệu chứng mới hoặc tác dụng phụ của thuốc, bạn cần đi khám bác sỹ ngay. - Tập thể dục thường xuyên: giúp tăng cường lưu thông tuần hoàn máu và tăng khả năng gắng sức của tim. - Bỏ thuốc lá: Khói thuốc lá sẽ làm tổn hại các mạch máu, cao huyết áp, giảm oxy trong máu và khiến tim đập nhanh hơn. - Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân ở người béo phì giúp giảm bớt khối lượng công việc cho tim. - Dùng thuốc theo chỉ định: Nếu bạn đã được kê đơn thuốc điều trị suy tim tâm trương hoặc bệnh lý mắc kèm khác, hãy chắc chắn dùng thuốc đúng theo hướng dẫn.
Người béo phì cần giảm cân để phòng tránh suy tim tâm trương Dùng thuốc điều trị suy tim Các thuốc thường dùng trong điều trị suy tim tâm trương bao gồm: - Thuốc lợi tiểu: giúp giảm bớt sưng phù, giảm gánh nặng cho tim - Thuốc ức chế men chuyển ACE: giúp hạn chế phì đại thất trái, hạ huyết áp - Thuốc chống loạn nhịp tim: nhóm chẹn beta và nhóm chẹn kênh canxi có tác dụng làm chậm nhịp tim để kéo dài thời gian làm đầy thất trái, đồng thời giúp làm hạ huyết áp. Ngoài các nhóm thuốc tây kể trên, kết hợp dùng thêm cùng những sản phẩm thảo dược giúp giãn mạch mạnh để tăng cường lưu thông tuần hoàn, tăng khả năng đổ đầy tim như Bồ hoàng, Đan sâm đang là hướng đi được nhiều bác sỹ lựa chọn cho bệnh nhân suy tim tâm trương, nhằm kiểm soát tốt hơn các triệu chứng suy tim và phòng ngừa biến chứng bệnh hiệu quả. Phẫu thuật Nếu dùng thuốc không có hiệu quả, bác sỹ có thể chỉ định một số biện pháp can thiệp ngoại khoa như nong mạch vành, đặt stent, bắc cầu động mạch vành hoặc sửa chữa van tim, thay van tim cho bạn. Tiên lượng của người bệnh suy tim tâm trương còn tùy thuộc vào nguyên nhân, mức độ triệu chứng và khả năng đáp ứng điều trị của người bệnh. Để có kết quả điều trị tốt nhất, đòi hỏi người bệnh cần phối hợp chặt chẽ với bác sỹ, tuân thủ y lệnh và phát hiện kịp thời những bất thường để xử trí đúng cách. Xem thêm: Thông tin về sản phẩm hỗ trợ điều trị suy tim từ thảo dược Những thảo dược quý trong điều trị suy tim Ds. Lê Lương Nguồn tham khảo: https://www.webmd.com/heart-disease/heart-failure/what-is-diastolic-heart-failure https://www.baptisthealth.com/pages/services/heart-care/conditions/diastolic-heart-failure.aspx |