Trễ kinh có thể là dấu hiệu mang thai. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp trễ kinh không do có thai mà có thể là biểu hiện của nhiều nguyên nhân khác. Cần tìm hiểu nguyên nhân gây ra trễ kinh để khắc phục có kinh nguyệt trở lại bình thường.
1. Những nguyên nhân gây trễ kinh mà không có thai
Trễ kinh mà không có thai có thể do những nguyên nhân sau:
1.1. Cân nặng thay đổi đột ngột
Sự tăng hoặc giảm cân nhanh chóng khiến cơ thể không kịp thích ứng có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Nguyên nhân là do sự thay đổi đột ngột của tỷ lệ chất béo khiến nội tiết tố mất cân bằng, tùy vào mức độ rối loạn này mà kỳ kinh của bạn đến muộn hay ngưng hoàn toàn.
Trễ kinh mà không có thai khiến nhiều chị em lo lắng
Cân nặng luôn là vấn đề nhạy cảm của nhiều người phụ nữ, không ít người tìm đến chế độ ăn kiêng hạn chế calo để giảm cân. Việc thiếu hụt calo này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của não bộ - nơi kết nối với hệ thống nội tiết để sản xuất hormone sinh sản. Nếu không khắc phục, tình trạng này lâu dài sẽ làm giảm khả năng sinh sản của nữ giới.
1.2. Tinh thần căng thẳng
Não bộ con người được chia thành nhiều khu vực nhỏ có nhiệm vụ khác nhau, trong đó vùng dưới đồi là nơi tiếp nhận và thực hiện các phản ứng căng thẳng. Nghĩa là khi tinh thần căng thẳng, não sẽ gửi tín hiệu tới hệ thống nội tiết để tăng giải phóng hormone cùng phản ứng “chống trả” hoặc “bỏ chạy”.
Tinh thần lo lắng là nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt
Những hormone này sẽ ngăn chức năng cơ thể không cần thiết, tập trung năng lượng và tinh thần cho chức năng sinh tồn để thoát khỏi mối đe dọa sắp xảy ra. Vì thế mà chức năng sinh sản cũng bị ảnh hưởng, điều này lý giải tại sao trạng thái tinh thần căng thẳng thường gây chậm kinh, rối loạn kinh nguyệt ở nữ giới.
1.3. Chế độ ăn uống, luyện tập thiếu lành mạnh
Những thói quen thiếu lành mạnh sau ảnh hưởng trực tiếp đến nội tiết tố và chu kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ:
-
Tiêu thụ quá nhiều thức uống chứa cồn hoặc caffeine.
-
Tình trạng suy dinh dưỡng, thiếu chất.
-
Chế độ tập luyện khắt khe, làm việc quá sức.
1.4. Cho con bú
Sau khi sinh con một thời gian, người phụ nữ sẽ có kinh nguyệt trở lại bình thường. Tuy nhiên việc cho con bú hàng ngày có thể ảnh hưởng nhất định đến điều hòa nội tiết tố và duy trì kinh nguyệt ổn định. Đặc biệt là trong những tháng đầu, em bé cần bú đêm nhiều khiến mẹ thường xuyên thức giấc, ngủ không đều có thể là nguyên nhân cản trở chu kỳ kinh nguyệt xuất hiện.
Thời gian cho con bú có thể chu kỳ kinh nguyệt ở mẹ không xuất hiện đều đặn
1.5. Tác dụng phụ của các biện pháp tránh thai và thuốc
Các phương pháp tránh thai hiện nay thường sử dụng ở người phụ nữ như: đặt vòng, uống thuốc tránh thai,… cũng gây ảnh hưởng nhất định đến nội tiết tố và chu kỳ kinh nguyệt. Bên cạnh đó, các loại thuốc điều trị khác cũng có thể dẫn đến trễ kinh như: thuốc chống dị ứng, thuốc điều trị huyết áp,…
1.7. Do bệnh lý
Hội chứng buồng trứng đa nang là bệnh rất thường gặp ở phụ nữ độ tuổi sinh sản khi hormone sinh dục nữ thiếu hụt trong khi hormone sinh dục nam tăng cao. Ngoài ra, các vấn đề sức khỏe về tuyến giáp cũng thường ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt, một số có ít kinh, một số nhiều, không theo chu kỳ hoặc có thể tắt kinh hoàn toàn.
Thông thường, độ tuổi mãn kinh ở người phụ nữ vào khoảng 50 tuổi, song một số người bắt đầu sớm từ 40 tuổi. Trong giai đoạn bước sang tuổi mãn kinh này, chu kỳ kinh nguyệt thường không đều, có thể ngắn, dài khác nhau.
Độ tuổi mãn kinh của phụ nữ thường là 50 tuổi
2. Cần làm gì khi trễ kinh mà không có thai?
Nếu bạn đã dùng que thử thai trước đó nhưng kết quả âm tính, hãy chờ một vài ngày và kiểm tra lại lần nữa. Khi tình trạng trễ kinh hoàn toàn không do mang thai, hãy đi khám sản phụ khoa sớm để được tư vấn, xét nghiệm chẩn đoán tìm nguyên nhân và có biện pháp khắc phục.
Tùy từng nguyên nhân mà có thể bệnh nhân phải điều trị tại bệnh viện, uống thuốc hoặc đơn giản là thực hiện một lối sống lành mạnh hơn. Chu kỳ kinh nguyệt đều đặn rất quan trọng với sức khỏe nói chung và sức khỏe sinh sản nói riêng của người phụ nữ. Vì thế hãy lưu ý những điều sau:
-
Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng với lượng vừa đủ, sao cho lượng calo tiêu thụ hàng ngày phù hợp với lượng calo mất đi.
-
Hạn chế thực phẩm có hại như: thức uống có cồn, thức uống chứa caffeine, thức ăn nhanh chứa nhiều chất béo hay thực phẩm ngọt chứa nhiều đường.
-
Nên tập thể dục thường xuyên, điều độ, không nên tăng giảm tần suất một cách đột ngột.
-
Giữ cân nặng ổn định là chìa khóa giúp phụ nữ duy trì vẻ đẹp hình thể cũng như sức khỏe từ bên trong.
-
Ngủ đủ giấc từ 7 - 8 tiếng, tạo thói quen ngủ trước 11 giờ đêm, không thay đổi lịch sinh hoạt đột ngột khiến hoạt động sinh lý của cơ thể không ổn định.
-
Thư giãn tinh thần, hạn chế lo âu, căng thẳng quá mức.
Nên sớm thăm khám để tìm nguyên nhân, khắc phục tình trạng trễ kinh
Hiện tượng trễ kinh mà không có thai thường không quá nguy hiểm, nếu khám và điều trị khắc phục được nguyên nhân, kinh nguyệt sẽ sớm trở lại. Để chu kỳ kinh nguyệt đều đặn, chị em phụ nữ cần lưu ý chăm sóc bản thân với những lưu ý trên. Nếu thấy trễ kinh từ 4 - 6 tuần, nên chủ động thăm khám điều trị sớm, tránh để kéo dài dẫn đến vô kinh.
Biết được những nguyên nhân dẫn đến trễ kinh mà không có thai giúp chị em phụ nữ hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe bản thân cũng như để xử lý đúng cách. Duy trì kinh nguyệt đều đặn là điều cần thiết để cơ thể khỏe mạnh và sẵn sàng mang thai bất cứ lúc nào bạn muốn.
Hiện tượng kinh nguyệt ở phụ nữ không phải là “bất di bất dịch” mà chỉ cần gặp các yếu tố hoặc điều kiện bên ngoài, chu kỳ kinh nguyệt của bạn có thể bị thay đổi. Tuy nhiên, kinh nguyệt được coi là “tấm gương” giúp phản ánh các vấn đề sức khỏe của người phụ nữ. Do đó, nếu bạn đột ngột mất một chu kỳ kinh, tức là trễ kinh một tháng thì có thể bạn đang có bất thường nào đó về tâm lý hoặc bệnh lý.
Nguyên nhân gây trễ kinh 1 tháng
Có rất nhiều nguyên nhân khiến chu kỳ kinh nguyệt bị rối loạn, khiến chị em phụ nữ bị trễ kinh 1 tháng như:
Trễ kinh 1 tháng do mang thai
Mang thai là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến bạn bị trễ kinh một tháng. Thông thường, sau khi trứng được thụ tinh và làm tổ trong tử cung, lớp niêm mạc tử cung sẽ không bong ra để tạo thành kinh nguyệt mà sẽ tiếp tục được nuôi dưỡng để bắt đầu quá trình phát triển của thai nhi. Do đó, cơ thể bạn sẽ không xuất hiện kinh nguyệt.
Trễ kinh do yếu tố tâm lý
Nữ giới có thể chậm kinh cả tháng do ảnh hưởng của yếu tố tâm lý. Vùng dưới đồi là nơi chịu trách nhiệm sản xuất estrogen trong thời kỳ kinh nguyệt, chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của các hormone gây ra bởi stress, căng thẳng, chẳng hạn như adrenaline và cortisol. Khi thường xuyên căng thẳng, lo lắng, mệt mỏi hoặc tinh thần không ổn định, kinh nguyệt của bạn có thể đến muộn hơn bình thường.
Trễ kinh 1 tháng do bệnh lý
Nếu bạn bị bệnh rối loạn về máu hoặc bệnh có thể khiến số lượng tiểu cầu giảm xuống, cũng có thể khiến bạn bị trễ kinh. Ngoài ra, nguyên nhân chậm kinh 1 tháng còn có thể do các bệnh lý như:
-
Đa nang buồng trứng: Phụ nữ mắc bệnh buồng trứng đa nang sẽ dẫn đến tình trạng mất cân bằng lượng hormone trong cơ thể dẫn đến khó rụng trứng khi đến kỳ kinh và bạn sẽ mất kinh trong 1 tháng, thậm chí là ngừng kinh hoàn toàn.
-
Các bất thường ở tử cung, cổ tử cung: Các bệnh về viêm cổ tử cung, viêm lộ tuyến cổ tử cung, dính buồng tử cung…đều có thể gây ra hiện tượng chậm kinh bên cạnh những dấu hiệu đặc trưng của từng bệnh.
-
Các bất thường ở tuyến giáp: Tuyến giáp là cơ quan giúp kiểm soát hormone, điều chỉnh sự trao đổi chất và tương tác với nhiều hệ thống khác trong cơ thể để đảm bảo mọi thứ luôn ở trạng thái cân bằng. Một vấn đề bất thường về tuyến giáp như tuyến giáp hoạt động kém [suy giáp, nhược giáp] hoặc tuyến giáp hoạt động quá mức [cường giáp] đều có thể gây ra những thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt của bạn.
Một số nguyên nhân khác
Một số trường hợp chị em bị trễ kinh 1 tháng không phải do mang thai, do tâm lý, bệnh lý mà nguyên nhân là do những thói quen, lối sống sinh hoạt không lành mạnh như:
-
Giảm cân đột ngột: Chế độ ăn kiêng không khoa học dẫn đến cơ thể thiếu chất đạm và chất béo, sẽ ảnh hưởng đến các cơ quan nội tiết tố và hậu quả là bạn có thể bị trễ kinh hoặc vô kinh.
-
Lạm dụng chất kích thích: Uống quá nhiều rượu có thể ảnh hưởng đến hormone sinh sản ở phụ nữ, dẫn đến các vấn đề bất thường về kinh nguyệt. Ngoài ra, thói quen hút thuốc lá cũng là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình trạng chậm kinh ở một số chị em. Không chỉ vậy, việc hút thuốc lá trong thời gian dài còn gây ra các vấn đề về ống dẫn trứng, làm giảm chất lượng và số lượng trứng và có thể dẫn đến vô sinh.
-
Vận động quá sức: Hoạt động thể dục thể thao quá sức chịu đựng của cơ thể cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình tổng hợp hormone nội tiết trong cơ thể, khiến kinh nguyệt của bạn không đều.
-
Do tác dụng phụ của thuốc: Thường xuyên sử dụng các loại thuốc như thuốc an thần, thuốc tránh thai, thuốc giảm cân...có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình điều hòa kinh nguyệt, gây rối loạn và dẫn đến chậm kinh.
-
Nạo phá thai nhiều lần: Việc nạo hút thai với những tổn thương trực tiếp đến thành tử cung, cổ tử cung và âm đạo có thể dẫn đến tắc nghẽn, ứ kinh và nguy cơ viêm nhiễm rất cao. Phá thai thường xuyên góp phần làm chậm chu kỳ kinh nguyệt một tháng.
Trễ kinh 1 tháng có sao không?
Nếu bạn chỉ trễ kinh một tháng 1 - 2 lần thì có thể do cơ thể bạn bị tác động bởi một số yếu tố bên ngoài như căng thẳng, áp lực, chế độ ăn uống…Tuy nhiên, nếu tình trạng trễ kinh xảy ra nhiều lần, rất có thể bạn đang gặp những bệnh lý nguy hiểm tiềm ẩn như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, chửa ngoài tử cung, viêm cổ tử cung, hội chứng buồng trứng đa nang, u nang, viêm vòi trứng…Biến chứng của các bệnh lý trên khiến cơ thể phụ nữ giảm hoặc mất khả năng sinh sản, ảnh hưởng lớn đến hạnh phúc gia đình.
Trễ kinh khiến chị em lo lắng, hoang mang, thiếu tập trung trong công việc và học tập. Phụ nữ có kinh nguyệt không đều thường cáu gắt, buồn phiền, tâm lý bất ổn, sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến các mối quan hệ xung quanh.
Phải làm gì khi bị trễ kinh 1 tháng?
Trễ kinh 1 tháng có thể là dấu hiệu mang thai, có vấn đề về tâm lý hoặc bệnh lý. Để khắc phục tình trạng này, bạn nên thực hiện ngay những bước sau:
-
Thử thai hoặc đến cơ sở y tế chuyên khoa để xét nghiệm máu, siêu âm xem xét khả năng có thai.
-
Nếu trễ kinh không phải do mang thai và hiện tượng này diễn ra nhiều lần hoặc trong thời gian dài thì bạn nên đến gặp bác sĩ phụ khoa để được thăm khám và xác định nguyên nhân trễ kinh, từ đó có hướng điều trị kịp thời.
-
Phải tích cực xây dựng một lối sống lành mạnh, duy trì trạng thái tinh thần ổn định và lạc quan. Thay đổi lối sống khoa học, không thức khuya, không làm việc quá sức.
-
Ăn uống điều độ, hạn chế ăn nhiều đồ dầu mỡ, cay nóng và các chất kích thích. Đồng thời, luyện tập thể dục thể thao vừa phải để giữ cân nặng hợp lý. Đặc biệt, nên vệ sinh vùng kín sạch sẽ thường xuyên, không thụt rửa âm đạo quá sâu để tránh viêm nhiễm vùng kín, gây bệnh phụ khoa.
-
Khám phụ khoa kịp thời giúp phát hiện bệnh và điều trị bệnh sớm.
Nhìn chung, trễ kinh 1 tháng là một vấn đề phổ biến của chị em phụ nữ và có thể do nhiều nguyên nhân. Vì vậy, bạn cần tìm hiểu rõ nguyên nhân để có cách điều trị phù hợp và hiệu quả nhất. Chúc bạn đọc của Nhà Thuốc Long Châu thật nhiều sức khỏe!
Ánh Vũ
Nguồn tham khảo: Tổng hợp