Thuyết trình vẽ tranh Hàng Trống
Tranh Hàng Trống mang tính chất dân tộc sâu đậm. Nội dung và phong cách của tranh cũng đã góp phần làm cho nền mỹ thuật Việt Nam mang nét độc đáo, riêng biệt. Tranh Hàng Trống chủ yếu là tranh thờ phục vụ các điện thờ mang màu sắc Đạo giáo hay tín ngưỡng. Bên cạnh đó, tranh Hàng Trống còn có tranh chúc Tết, tranh sinh hoạt và thiên nhiên, tranh truyện. Cùng Hiệp Hội Gốm Sứ tìm hiểu chi tiết hơn về dòng tranh dân gian này qua bài viết sau đây.
Khái quát về tranh Hàng Trống Tranh Hàng Trống là một trong những dòng tranh dân gian Việt Nam. Loại tranh này chủ yếu được làm tại phố Hàng Nón, Hàng Trống – Hà Nội. Hàng Trống xưa thuộc đất cũ của thôn Tự Tháp, tổng Tiền Túc sau đổi thành Thuận Mỹ, huyện Thọ Xương. Nay Hàng Trống thuộc quận Hoàn Kiếm – Hà Nội. Phố Hàng Trống nằm kề các phố Hàng Nón, Hàng Hòm, Hàng Quạt. Đây là nơi chuyên sản xuất cả đồ thủ công mỹ nghệ nhất là đồ thờ như: tranh thờ, trống, quạt, lọng, cờ.. Tranh Hàng Trống xuất hiện từ khoảng 400 năm trước đây. Nó chịu ảnh hưởng rõ rệt của các luồng tư tưởng, văn hóa, tôn giáo của vùng miền, các dân. Dòng tranh này cũng là kết quả của sự giao thoa tinh hoa giữa Phật Giáo và Nho Giáo. Sự giao thoa giữa loại hình tượng thờ, điêu khắc ở đình chùa với những nét đẹp trong sinh hoạt văn hoá hằng ngày. Tranh Hàng Trống ngày nay dường như đã bị mai một. Một số bức tranh nổi tiếng đang được lưu giữ trong viện bảo tàng. Vì vậy, nghệ nhân tranh Hàng Trống cũng giảm đi. Hiện nay, chỉ còn duy nhất nghệ nhân Lê Đình Nghiên còn gắn bó với nghệ thuật và những tinh hoa của tranh Hàng Trống. Cũng giống như những dòng tranh dân gian khác, tranh Hàng Trống gồm hai loại tranh chính: tranh Thờ và tranh Tết. Tuy nhiên, tranh Thờ vẫn nhiều hơn, nó được sử dụng chủ yếu để phục vụ đền phủ của Đạo Giáo và tín ngưỡng. Quảng cáo Tranh Hàng Trống – Tố nữ Đặc điểm của tranh Hàng Trống Chủ đề và thể loại Tranh Hàng Trống được chia thành nhiều loại như tranh thờ, sinh hoạt, thiên nhiên, tranh truyện, tranh Tết. Tuy nhiên, tranh thờ là loại tranh nổi tiếng và phát triển nhất. Đó là những bức tranh được dùng trong sinh hoạt tín ngưỡng dân gian. Đặc biệt là tranh thờ của Đạo Mẫu – Phủ Giày, Nam Định; Tranh Tứ phủ công đồng; Bà chúa thượng ngàn; Ông Hoàng cưỡi cá, cưỡi lốt; Ngũ Hổ… Thể loại tranh chúc Tết cũng không kém phần đặc sắc. Tranh chúc Tết Hàng Trống thể hiện ước nguyện của đầu năm của người dân. Mong muốn sự may mắn, phát đạt và những hình ảnh tiêu biểu cho mùa xuân như chim muông, hoa cỏ với màu sắc vô cùng rực rỡ, sinh động. Những chi tiết được sử dụng trong tranh Hàng Trống mang đậm ảnh hưởng thẩm mỹ của giới quý tộc và sĩ phu kinh thành. Giấy làm tranh Tranh Đông Hồ thường sử dụng giấy điệp, tranh Kim Hoàng sử dụng giấy đỏ còn giấy làm tranh Hàng Trống là giấy dó. Loại giấy này dài rộng và có nền trơn. Thế nhưng sau khi in tranh bằng giấy dó mỏng để lúc in ván gỗ, các nét mực hiện đều và đậm thì nghệ nhân phải tiến hành thêm bước bồi giấy. Bước này nhằm mục đích để việc treo tranh được dễ dàng hơn. Công đoạn này đòi hỏi sự khéo léo. Tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể mà tranh phải bồi một lớp, có khi là hai hay ba lớp cho cứng cáp. Có những lúc phải bồi cả phần bo tranh bao bọc bức tranh. Sau đó, đợi tới khi hồ khô nghệ nhân mới có thể vẽ màu lại. Bởi vậy, để hoàn thiện một tác phẩm phải cần đến ba, bốn ngày. Khi xong xuôi, nghệ nhân lồng trục vào hai phần bên dưới của tranh để tiện việc treo. Quảng cáo
Tranh Hàng Trống – Tứ Phủ Tranh Hàng Trống thường được in trên giấy khổ lớn. Khi in chỉ tiến hành in một bản nét đen rồi sau đó sẽ sử dụng bút lông để tô điểm toàn bộ màu sắc. Kỹ thuật in ngửa được sử dụng để in tranh Hàng Trống. Điều này cũng giống với kỹ thuật in tranh Kim Hoàng. Theo đó, nghệ nhân sẽ đặt tấm tranh lên trên ván in đã chà mực. Tiếp theo, nghệ nhân dùng xơ mướp xoa nhẹ ép xuống để nét tranh được in đều và rõ ràng. Ván in được làm từ gỗ mềm, lồng mực hay gỗ thị. Gỗ được ghép khổ to và dày dặn, rộng bản và được khắc cả hai mặt. Màu sắc Quảng cáo
Tranh Hàng Trống – Ngũ HổTranh Tết Hàng Trống Cá chép vượt vũ môn
Tranh Hàng Trống – Cá chép vượt vũ mônTranh sinh hoạt và thiên nhiên Hàng Trống Chợ quê
Tranh Hàng Trống – Chợ quêTranh truyện Hàng Trống Truyện Kiều
Tranh truyện Hàng Trống – Truyện KiềuTranh dân gian Việt Nam rất phong phú với khoảng 12 dòng tranh. Trong đó, những dòng tranh chính bao gồm: Tranh Đông Hồ – Bắc Ninh; Tranh Hàng Trống – Hà Nội; Kim Hoàng – Hà Tây (cũ); Tranh làng Sình – Huế…Tranh Hàng Trống và tranh Đông Hồ là hai dòng tranh được biết đến nhiều hơn cả. Hai dòng tranh này giúp người xem cảm nhận được sự tinh tế về khả năng nghệ thuật của thế hệ trước. Đồng thời, tìm được cơ sở tâm hồn người Việt nói chung và con người đất Thăng Long – Hà Nội nói riêng. Nguồn: hiephoigomsu.com |