Dấu hiệu của vô sinh ở nam

Định nghĩa: vô sinh khi một cặp vợ chồng không thể có con sau một năm chung sống, quan hệ tình dục bình thường và không dùng các biện pháp tránh thai.

Có khoảng 15% các cặp vợ chồng bị vô sinh và nam giới có liên quan đến một nữa các nguyên nhân vô sinh.

Nguyên nhân vô sinh nam có thể liên quan đến sự sản xuất tinh trùng quá ít, tinh trùng dị dạng hoặc bất động, sự tắc nghẽn, không sinh tinh, chấn thương, các bệnh mãn tính, lối sống…

Ngoài ra sự căng thẳng, bực bội trong cuộc sống cũng có thể ảnh hưỡng đến sự có con của nam giới.

Điều trị vô sinh phải bao gồm người chồng, người vợ hoặc cả hai.

Triệu chứng:

Dấu hiệu chủ yếu của vô sinh nam là không thể có con. Thường không có triệu chứng hay dấu hiệu rõ ràng. Tuy nhiên trong một vài trường hợp chúng ta có thể phát hiện một vài bệnh lý di truyền, những bất thường cơ quan sinh dục, những dấu hiệu tắc nghẽn khi khám tinh hoàn. Những triệu chứng vô sinh nam có thể bao gồm:

• Không thể có con.
• Những vấn đề về tình dục như: khó đạt cảm giác cực khoái( khó xuất tinh), khó duy trì sự cương cứng khi giao hợp( rối loạn cương).
• Sưng, đau, khối u trong tinh hoàn.
• Sự bất thường về hình dáng cơ thể, sự phân bố lông…

Khi nào cần đến bác sĩ:

• Không có con sau một năm chung sống( không ngừa thai).
• Có những vấn đề về cương hoặc xuất tinh, hoặc các rối loạn về tình dục khác.
• Đau, khó chịu, sưng, khối u vùng tinh hoàn.
• Có lượng tinh trùng thấp hơn bình thường( dưới 20 triệu)
• Có tiền sử liên quan tinh hoàn, tiền liệt tuyến hoặc tình dục.
• Phẫu thuật liên quan đến vùng bẹn, tinh hoàn, dương vật hoặc bìu.

Nguyên nhân:

Nguyên nhân y khoa:

• Giãn tĩnh mạch tinh.
• Nhiễm trùng.
• Xuất tinh ngược dòng.
• Không xuất tinh.
• Kháng thể kháng tinh trùng.
• U bướu.
• Tinh hoàn ẩn.
• Rối loạn nội tiết.
• Khiếm khuyết ống dẫn tinh.
• Khiếm khuyết nhiễm sắc thể.
• Những vấn đề về tình dục.
• Thuốc.

Nguyên nhân môi trường:

• Thuốc trừ sâu.
• Tiếp xúc kim loại nặng.
• Tiếp xúc tia xạ.
• Tiếp xúc nhiệt.

Nguyên nhân sức khỏe, lối sống và các nguyên nhân khác.

• Sử dụng thuốc( kích thích phát triển cơ, cocaine…)
• Nghiện rượu.
• Thuốc lá.
• Stress tình cảm.
• Thiếu vitamin
• Cân nặng
• Tuổi tác.

Yếu tố nguy cơ:

• Tuổi trên 35.
• Hút thuốc lá.
• Nghiện rượu.
• Sử dụng thuốc.
• Thừa cân.
• Thiếu cân.
• Viêm nhiễm hiện tại hay trong quá khứ
• Tiếp xúc chất độc, nhiệt.
• Có liên quan đến vô sinh( bố mẹ, họ hàng.
• Bị bệnh mãn tính, u bướu, phẫu thuật vùng chậu- bẹn, xạ trị…

Xét nghiệm và chẩn đoán:

Nhiều cặp vô sinh có nhiều hơn một nguyên nhân gây vô sinh, vì vậy cả 2 nên đi gặp bác sĩ để được khám và tư vấn.

Những vấn đề thường liên quan đến chẩn đoán vô sinh nam:

• Hỏi kỷ tiền sử và thăm khám toàn thân. Bao gồm cả khám cơ quan sinh dục, hỏi về các bệnh lý di truyền, bệnh đang mắc hay các bệnh mãn tính, chấn thương hoặc các phẫu thuật liên quan đến vô sinh, các thói quen tình dục và sự phát triển của tuổi dậy thì.
• Tinh dịch đồ: thường lấy tối thiểu 2 mẫu xét nghiệm ( kiêng quan hệ 3-5 ngày, mẫu thử được đưa đến phòng xét nghiệm trước 30 phút), chú ý các chỉ số về thể tích, độ pH, mật độ, độ di động, hình dạng…

Tùy vào các kết quả thu được bệnh nhân sẽ được làm thêm các xét nghiệm để hỗ trợ chẩn đoán:

• Siêu âm bìu.
• Siêu âm qua ngã trực tràng.
• Xét nghiệm hormon: FSH, LH, Prolactin, testosteron…
• Xét nghiệm nước tiểu sau xuất tinh.
• Xét nghiệm di truyền.
• Sinh thiết tinh hoàn.
• Chụp ống dẫn tinh cản quang…

Tóm tắt: dựa vào tất cả các yếu tố lâm sàng và cận lâm sàng bác sĩ sẽ  có một  chẩn đoán xác định từng trường hợp cụ thể  để  tư vấn và đưa ra một hướng điều trị thích hợp cho từng trường hợp cụ thể.

ThS.BS. Mai Bá Tiến Dũng

Khoa Nam học Bệnh viện Bình Dân

Do tâm lý e ngại và chủ quan, nhiều nam giới thường bỏ qua các dấu hiệu vô sinh như giảm ham muốn, tinh dịch bất thường, rối loạn cương dương… Thế nhưng, chính điều này lại là nguyên nhân khiến cho bệnh ngày càng trầm trọng hơn và gây khó khăn trong việc điều trị, tốn kém chi phí về sau.

Theo thống kê mới nhất từ Bộ Y tế Việt Nam, nước ta hiện có khoảng 7,7% cặp vợ chồng bị vô sinh hiếm muộn, con số này tương đương với khoảng một triệu cặp đôi. Trái với suy nghĩ của nhiều người rằng nguyên nhân chính của vấn đề này là do người vợ, có đến 30% trường hợp hiếm muộn xuất phát từ người chồng. Thế nhưng, không ít người chồng lại khá chủ quan trước các triệu chứng vô sinh nam ở giai đoạn đầu, từ đó bỏ qua thời điểm “vàng” để điều trị và khắc phục. Vô sinh có thể xuất phát từ phía người vợ, người chồng hoặc cả hai.

Vậy những dấu hiệu vô sinh thường gặp ở nam giới là gì?

Vô sinh có thể xuất phát từ phía người vợ, người chồng hoặc cả hai

Nếu xuất tinh dưới khoảng 2 phút khi quan hệ và không theo chủ ý thì rất có thể bạn đang gặp tình trạng xuất tinh sớm. Cần lưu ý rằng, xuất tinh sớm không đồng nghĩa với yếu sinh lý cũng như vẫn có khả năng làm người phụ nữ mang thai nếu xuất tinh trong âm đạo. Tuy nhiên, trong trường hợp nam giới thường xuyên xuất tinh quá nhanh khi cả hai chưa kịp quan hệ hoặc xuất tinh ngoài âm đạo của phụ nữ thì trứng và tinh trùng hoàn toàn không có cơ hội gặp nhau. Lúc này, khả năng có thai là không thể. 

Trong một vài trường hợp, vì nam giới xuất tinh quá sớm, phụ nữ chưa đạt được khoái cảm nên cổ tử cung không mở rộng để đón tinh trùng bơi vào. Điều này lý giải vì sao nam giới dù đã đưa dương vật vào âm đạo và xuất tinh nhưng vẫn không thể thụ thai cho nữ giới. 

Rối loạn cương dương là tình trạng nam giới không kiểm soát được sự cương với các biểu hiện như cương không đủ cứng hoặc cương không đủ lâu. Đây đều là các dấu hiệu vô sinh mà nam giới có thể cảm nhận được một cách dễ dàng.

Rối loạn cương dương khiến nam giới không thể xuất tinh bình thường vì luôn trong trạng thái “trên bảo dưới không nghe”, kéo theo lượng tinh dịch xuất ra cũng ít hơn, thậm chí không thể xuất tinh, gây cản trở tinh trùng gặp trứng và tỉ lệ thụ thai thấp. Mặc khác, khi bị rối loạn chức năng cương, nam giới cũng trở nên thiếu tự tin, mặc cảm, không còn hứng thú với đời sống gối chăn, giảm tần suất quan hệ nên khiến cho việc thụ thai cũng ngày càng khó khăn hơn. 

3. Tinh dịch bất thường

Những bất thường nhìn thấy được ở tinh dịch có thể phản ánh chất lượng tinh trùng kém và là dấu hiệu vô sinh ở nam dễ nhận thấy. Các biểu hiện bất thường của tinh dịch bao gồm:

• Khi xuất tinh, tinh dịch không đạt từ 2 – 5ml và ít hơn 15 triệu tinh trùng trong 1 ml tinh dịch.

• Tinh dịch bị vón cục (có những hạt trắng nhỏ như hạt cơm, bóp thấy mịn như bột) làm tinh trùng dễ bị chết và khó di chuyển đến gặp trứng.

• Sau khi xuất tinh khoảng 15 – 30 phút, tinh dịch không hóa lỏng hoặc chỉ hóa lỏng một phần thì đây có thể là dấu hiệu cho thấy tinh dịch bị đông đặc, khiến tinh trùng khó di chuyển đến gặp trứng. 

• Tinh dịch có màu kỳ lạ: Cảnh báo các bệnh lý nam khoa như:

Tinh dịch bất thường cũng có thể là biểu hiện vô sinh ở nam giới mà bạn không nên bỏ qua

Bất thường ở cơ quan sinh dục nam giới có thể quan sát dựa vào những biểu hiện như đau, sưng tấy, mọc mụn ở tinh hoàn, bìu và đầu dương vật. Ví dụ:

• Sờ vào tinh hoàn có cảm giác đau, u cục, tinh hoàn sưng to, xoăn hoặc quá nhỏ, bìu sưng phồng, tấy đỏ, đau kèm theo tinh dịch màu hồng có thể do viêm nhiễm ở tinh hoàn (viêm tinh hoàn, viêm mào tinh, viêm ống dẫn tinh).

• Đầu dương vật bị viêm nhiễm, tấy đỏ, mọc mụn, đau là dấu hiệu của viêm bao quy đầu.

Những bất thường ở bộ phận sinh dục không chỉ khiến nam giới giảm ham muốn, gặp khó khăn khi “gần gũi” bạn đời mà còn làm cho quá trình gặp trứng của tinh trùng trở nên vô cùng khó khăn. Nguy hiểm hơn, viêm nhiễm đường sinh dục kéo dài không được khắc phục triệt để cũng có thể gây vô sinh ở nam giới.

5. Giảm ham muốn tình dục

Về cơ chế bệnh sinh, giảm ham muốn tình dục và các biểu hiện vô sinh khác có quan hệ mật thiết với nồng độ Testosterone trong máu. Khi Testosterone thấp (dưới 10 nanomol/l) sức khỏe tổng thể nam giới dần trở nên suy yếu, gây ra các tình trạng như rối loạn cương dương, giảm ham muốn tình dục, chất lượng tinh dịch kém… Từ đó ảnh hưởng xấu đến sức khỏe sinh sản của nam. Vì thế, hãy kiểm tra nồng độ Testosterone của bạn khi có những dấu hiệu cảnh báo trên.

Theo đó, việc kiểm tra nồng độ Testosterone được xác định thông qua xét nghiệm máu. Bạn có thể thực hiện tại các tại tất cả các cơ sở y tế có phòng xét nghiệm sinh hóa (Bệnh viện Đa Khoa Tâm Anh Hà Nội, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM; Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh; Bệnh viện - Đại học Y Hà Nội; Bệnh viện Việt Đức…). Để có kết quả chính xác nhất, bạn nên làm xét nghiệm vào buổi sáng, khoảng từ 7 - 11h vì đây là thời điểm mà nồng độ Testosterone dao động cao nhất.

Trên đây là 5 dấu hiệu vô sinh thường gặp nhất ở nam giới. Khi có các triệu chứng vô sinh nam trên, bạn nên đến bác sĩ để kiểm tra và điều trị bệnh nam khoa dứt điểm (nếu có). Bên cạnh đó, bạn cũng đừng quên cải thiện nồng độ Testosterone nội sinh bằng các sản phẩm có thành phần tự nhiên như Alipas mới. Theo đó, nhờ sự kết hợp từ 3 tinh chất quý là Eurycoma Longifolia, chiết xuất thông biển Pháp và Hàu đại dương cùng nhiều tinh chất khác, Alipas mới có tác dụng kích thích cơ thể gia tăng sản sinh Testosterone nội sinh và Nitric Oxide, từ đó hỗ trợ cải thiện triệu chứng vô sinh nam hiệu quả.