So sánh trang phục sài gòn xưa và nay năm 2024

Ký giả Yên Sơn từ miền Bắc vào ghi nhận về cách ăn mặc ngày xưa ở thành phố Sài Gòn trên Báo Hà Thành Ngọ báo các số 1715, 1718 và 1719 năm 1933 (bài Phong tục và tiếng nói Nam kỳ). Cái nhìn của người từ xứ khác luôn gây bất ngờ.

Ông ghi nhận: Đàn ông ở Sài Gòn đi làm cho Tây đều bận âu phục. Quốc phục chỉ dành cho mấy cụ phán già và hương chức. Quốc phục trong Nam khác miền Bắc: khăn ít nếp hơn, nhỏ vành, bên trên có miếng nhiễu che tóc phòng bụi cát ngoài đường. Ai đi làm thì bận áo xuyến Sài Gòn hoặc satin trơn. Bên trong không bận áo trắng dài mà áo trắng ngắn, cồn là cứng để dựng cổ áo đen ở ngoài. Áo gấm là xa xỉ phẩm, chỉ những ông có máu mặt như chủ quận, đốc phủ sứ mới bận trong dịp lễ tết.

Ông thấy kỳ cục khi ngày nghỉ có nhiều công tử, mấy bác tài xế, các thầy đi chơi phố, ngồi tiệm cà phê lại bận bộ pyjama. Ông e người nước ngoài chê cười vì dám bận quần áo ngủ đi chơi ngoài đường.

Về mũ nón, các ông trong Nam rất dám xài. “Ngoài mình có ai là dân thợ thuyền lao động bỏ tiền hàng hai, hàng ba mươi đồng mua cái mũ dạ hiệu Fléchet hoặc Mossani bao giờ chưa? Vậy mà ở trong đội mũ cao giá như vậy lại là sự thường”. Nhưng ông chê: “Đầu đội mũ Tây mà chân lại đi giày Khách (Hoa)”.

Ông nhận thấy anh em thợ thuyền ăn mặc khác dân thầy ở cái quần lĩnh hoặc lụa đen. Dân nghèo bận quần áo cánh vải đen. Ông không thích đàn ông về nhà thì bận xà-rông mà ông gọi là chăn, thứ chỉ nên bận trong khi tắm, ngủ hoặc thay quần áo (đây là thói quen không phổ biến, cho tới thập niên 1960 tôi vẫn còn thấy dù người bận không hề có gốc Khơ-me. Sau mất hẳn - P.C.L)

Trang phục của người bán hàng rong gọn gàng, hầu hết bận áo ngắn, vải đen và cổ tay áo dài hay ngắn đều cài bằng khuy bấm. Đầu họ đội nón giống mấy người Hoa bán đậu phộng rang, tay đeo vòng bằng đồng tây và chiếc huyền hoặc cẩm thạch. Hoa tai thường bằng đồng tây. Ông so sánh với miền Bắc: “Khác hẳn ngoài ta, nghèo thì nghèo chứ họ cũng không dùng đồ nữ trang bằng bạc”.

Vợ các ông khá giả thì ra ngoài bận quần lụa hoặc lĩnh, áo dài đủ màu, đồ hàng Bombay trơn hoặc bông, cổ cài khuy, bên trong có đính cồn cứng để lộ vành trắng ra ngoài. Hoa tai thì dùng vàng tây cuốn tròn bầu, vặn ra vặn vô được.

Trang phục người bình dân trong Chợ Lớn

ẢNH: TRÍCH TRONG TẬP SÁCH MONOGRAPHIE DESSINÉE DE L’INDOCHINE (CHUYÊN KHẢO VẼ VỀ ĐÔNG DƯƠNG)

Người nào bận quần áo tân thời thì đi giày “mang cá” bằng da trăn hoặc nhung giắt cườm ngũ sắc, cổ quàng khăn san trùm kín tóc, chỉ lộ mặt. Khăn bằng lụa mỏng màu hồng hoặc vàng, quàng hoặc vắt ở cổ, hai dải đầu bay phất phới trước ngực. Cổ áo các bà nhà giàu gài kim bằng vàng hoặc cánh hoa đào, tay đeo vòng vàng chạm trổ nhiều kiểu và cẩm thạch xanh mắc tiền. Cổ đeo dây chuyền sợi nhỏ có trái tim hoặc khuôn ảnh bằng vàng móc vào giữa để trước ngực.

Về tóc, dù giàu hay nghèo, người nào sau búi tóc cũng gài cái lấy ráy tai, giàu thì bằng vàng, nghèo thì bằng bạc hoặc đồng.

Khi ra đường, họ che dù nhiều kiểu nhiều màu. Riêng người bán hàng rong hoặc làm thuê, gánh mướn bao giờ trên vai cũng vắt cái khăn lau mặt, rộng và dài, có kẻ sọc để trùm đầu khi ra nắng, hoặc lau tay, lau mặt sau khi rửa mặt. Khi rửa mặt không nhúng ướt khăn, rửa bằng tay rồi lấy khăn lau qua, bao giờ khăn đen bẩn lại đi giặt. Như vậy khăn lâu rách mục nhưng không sạch bằng rửa khăn ướt.

Ông cho rằng phụ nữ ngoài Bắc thời ấy, “nhất là ở các tỉnh lớn phần đông chịu ảnh hưởng lối phục sức của chị em ở trong Nam”. Ông dẫn chứng ở chỗ: “quần trắng, áo màu, dây chuyền vàng, móc quả tim, giày da trăn, gót cao, ô màu, vân vân”.

Nếu nói điểm nhấn về phong cách hay trang phục của Việt Nam trước những năm 1975 thì không thể không kể đến những quý ông phong lưu với những phong cách cổ điển, chất chơi. Trong đó Sài Gòn những năm 1960 về sau cũng có những bước tiến về thời trang phái nam đi đầu xu hướng với phong cách độc đáo. Nếu muốn nhìn ngắm hình ảnh và tìm hiểu thời trang quý ông Sài Gòn những năm thế kỷ 20 thì hãy cùng Đỡ Buồn nhìn ngắm lại nhé!

THỜI TRANG CỦA NHỮNG THANH NIÊN SÀI GÒN XƯA 1960 CÓ GÌ?

Thời trang của Việt Nam nói chung hay phái nam ở Sài Thành nói riêng ở những năm 1960 luôn là xu hướng và là khơi nguồn của sự sáng tạo về phong cách thời trang hiện nay. Có thể nói những năm 1960, phong cách của những chàng thanh niên và những quý ông lịch lãm được chú ý trên một số mặt báo thời đó. Dưới đây là một số phong cách thời trang được ưa chuộng cũng như phổ biến ở Sài Gòn xưa lúc bấy giờ đối với phái nam.

• Áo sơ mi: Nhắc đến phong cách của những thanh niên trẻ ở Sài Thành lúc bấy giờ không thể không nhắc đến một món đồ đặc trưng của cánh đàn ông, đó là những chiếc áo sơ mi tối giản, cổ điển. Thời đó những chiếc sơ mi trắng đơn hay những chiếc sơ mi sọc caro là không thể thiếu trong trang phục thường ngày hay những lần hẹn hò của các chàng. Chiếc áo sơ mi tuy đơn giản nhưng lại vô cùng cuốn hút và phong lưu lãng tử của trai trẻ thời bấy giờ.
  Thời đó thanh niên hay quý ông đều sắm cho mình chiếc áo sơ mi basic, tuy đơn giản nhưng lại nam tính vô cùng.
• Áo thun Polo: Bên cạnh những chiếc áo sơ mi đơn giản thì phái nam thời 1960 ở Sài Thành cũng ưa chuộng những mẫu áo thun có cổ, người thời đó hay gọi những chiếc áo đó là “áo cá sấu” bởi vì trên ngực trái của áo. Những chiếc áo thun polo nhiều màu sắc đa dạng với chất vải dễ thấm hút và nhẹ giúp người mặc thoải mái hơn là những chiếc áo sơ mi có quá nhiều nút cài. Những chiếc áo polo đầu tiên được cho ra đời vào vào năm 1930 ở London với thiết kế sang trọng và lịch lãm, tôn lên sự trẻ trung thoải mái nhưng vẫn đậm chất “đàn ông”.
  Những năm 1960 những quý ông hay thanh niên Sài Gòn bắt được xu hướng áo thun polo như trên thế giới.
• Quần âu cạp cao: Những quý ông hay thanh niên xưa vẫn rất hay chọn lựa cho mình “những chiếc quần tây cạp cao” kèm theo đó là diện cái áo sơ mi đơn giản rồi đóng thùng đi dạo phố hay đi làm đều có thể nhìn thấy dễ dàng. Những chiếc quần âu không còn xa lạ với phái nam ngày đó, bởi thiết kế vừa đơn giản nhưng lại rất lịch sự và sang trọng. Chỉ cần sơ vin đóng thùng với chiếc quần tây cạp cao là cũng toát lên vẻ phong lưu lịch sự của cánh đàn ông.
  Những chiếc quần âu cạp cao cũng thịnh hành lúc bấy giờ.
• Mũ phớt năm 1960: Chiếc mũ phớt khi xưa được đa số đàn ông ở thời cũ ưa chuộng với thiết kế có vành nón hơi rộng nhưng không rộng bằng nón lá, có thể kết hợp làm phụ kiện cho trang phục dạo phố. Những bộ cánh như vest hay sơ mi quần tây cũng hợp gu với chiếc nón này trên phố Sài Gòn xưa. Chiếc mũ phớt phù hợp với tất cả lứa tuổi, già hay trẻ đều có thể đội lên chiếc nón đó, vừa che nắng vừa hợp làm phụ kiện điểm nhấn cho bộ đồ.
  Có vài người thanh niên hay các chú trung niên cũng lựa chọn cho mình một chiếc mũ phớt để làm nhấn cho bộ đồ hoặc che nắng.

Những món đồ trên chỉ nói về một khía cạnh cụ thể của thời trang nam thập niên 60, bởi thời trang từ xưa đã không có sự giới hạn hay định ra ranh giới. Người Sài Gòn xưa cũng vậy, họ luôn bắt được xu hướng và diện những bộ trang phục thời trang phù hợp với cá tính và sở thích của mình.

Những quý ông Sài Thành xưa từ thanh niên cho tới quý ông đều tự định hình cho mình những phong cách riêng tạo nên mỗi người một cá tính. Những vùng trung tâm Sài Gòn xưa, có lẽ những nam thanh niên định cho mình những xu hướng ăn mặc theo thời và phong cách hơn, bởi trong những vùng trung tâm họ có những phương tiện theo dõi cũng như bắt kịp xu hướng từ nước khác nhanh và du nhập nhiều món đồ thời trang nhiều hơn những vùng ngoại thành.

NGẮM NHÌN HÌNH ẢNH THỜI TRANG QUÝ ÔNG “THỜI ĐẠI” Ở SÀI GÒN XƯA

Sài Gòn xưa thường có những chàng thanh niên hay quý ông cũng đi theo xu hướng và áp dụng những phong cách lịch lãm như những chàng diễn viên nổi tiếng trên phim ảnh. Những bộ trang phục lạ mắt nhưng cũng không kém phần nam tính phong lưu cho những chàng trai lúc bấy giờ.

Hình ảnh những người đàn ông phong cách như tài tử lúc bấy giờ ở Sài Gòn xưa.

Thời trang của các quý ông ở Sài Gòn xưa có đôi chút cầu kỳ nhưng có một số người ưa chuộng phong cách đơn giản, nhưng vẫn tôn lên nét đàn ông lịch thiệp.

Những chàng trai trẻ cùng phong cách thời trang độc đáo và tự tin.

Trai trẻ thời xưa rất thích đi theo phong cách sang trọng và lịch lãm của những quý ông hay ca sĩ nước ngoài cùng với những chiếc áo cổ lọ đơn giản kèm chiếc áo vest ở ngoài, giúp những chàng trai tạo thêm sức hút, khiến chị em thời ấy mê mẩn.

Phong cách lịch lãm của ban nhạc lúc đó khiến bao nàng mê mẩn.Những chàng trai trong ban nhạc mặc áo cổ lọ phối vest như tài tử Hongkong.

Sài Gòn hoa lệ với những lối sống văn minh, thời trang của những quý ông thời ấy cũng là điểm nhấn và đem lại một hoài niệm cũ về thành thị xưa. Tuy bây giờ đã trải qua nhiều năm nhưng những lối phong cách xưa của thanh niên Sài Gòn vẫn là điểm nhấn và tạo nên nguồn cảm hứng cho thời trang hiện nay.