Trái Đất có dạng hình cầu với kích thước

1. Vị trí của Trái Đất trong hệ Mặt Trời
– Hệ Mặt trời bao gồm: Mặt trời và 8 hành tinh : sao Thủy, sao Kim, Trái Đất, sao Hỏa, sao Mộc, sao Thổ, sao Thiên Vương, sao Hải Vương.
– Trái Đất ở vị trí thứ 3 theo thứ tự xa dần Mặt Trời.
=>Ý nghĩa : Vị trí thứ ba của Trái Đất là một trong những điều kiện rất quan trọng góp phần để Trái Đất là hành tinh duy nhất có sự sống trong hệ Mặt Trời.

Hinh 1. Các hành tinh trong hệ Mặt Trời

2. Hình dạng, kích thước của Trái Đất và hệ thống kinh, vĩ tuyến
– Hình dạng: Trái Đất có hình cầu.
– Kích thước, rất lớn:
+ Bán kính : 6370km
+ Xích đạo : 40076 km
+ Diện tích : 510 triệu km2

Hinh 2. Kích thước của Trái Đất và Hình 3. Các đường kinh tuyến, vĩ tuyến trên quả Địa Cầu

– Hệ thống kinh tuyến, vĩ tuyến:
+ Kinh tuyến : Là những đường nối liền 2 điểm cực Bắc và cực Nam có độ dài bằng nhau.
+ Vĩ tuyến : Là những đường vuông góc với kinh tuyến có đặc điểm song song với nhau và độ dài nhỏ dần từ xích đạo về cực.
+ Kinh tuyến gốc : Là kinh tuyến 0o qua đài thiên văn Grin-uyt nước Anh
+ Vĩ tuyến gốc: là đường Xích đạo, đánh số 0o.
+ Kinh tuyến Đông: những kinh tuyến nằm bên phải đường kinh tuyến gốc.
+ Kinh tuyến Tây: Những kinh tuyến nằm bên trái kinh tuyến gốc.
+ Vĩ tuyến Bắc : những vĩ tuyến nằm từ Xích Đạo lên cực bắc.
+ Vĩ tuyến Nam: những vĩ tuyến nằm từ Xích Đạo xuống cực Nam.
+ Nửa cầu Đông: Nửa cầu nằm bên phải vòng kinh tuyến 0o đến 180oĐ
+ Nửa cầu Tây: Nửa cầu nằm bên trái vòng kinh tuyến 0o và 180oT
+ Nửa cầu Bắc: Nửa bề mặt địa cầu tính từ Xích đạo lên cực Bắc.
+ Nửa cầu Nam: Nửa bề mặt địa cầu tính từ Xích đạo đến cực Nam.
– Công dụng của các đường kinh tuyến, vĩ tuyến: Dùng để xác định mọi địa điểm trên bề mặt Trái Đất.

TRẢ LỜI CÂU HỎI LIÊN QUAN

? (trang 6 SGK Địa lý 6) Quan sát hình 1 (trang 6 SGK Địa lý 6), em hãy kể tên tám hành tinh trong hệ Mặt Trời và cho biết Trái Đất nằm ở vị trí thứ mấy trong các hành tinh, theo thứ tự xa dần Mặt Trời?
– Tám hành tinh trong hệ Mặt Trời: sao Thủy, sao Kim, Trái Đất, sao Hỏa, sao Mộc, sao Thổ, sao Thiên Vương, sao Hải Vương.
– Trái Đất ở vị trí thứ 3 theo thứ tự xa dần Mặt Trời.

? (trang 7 SGK Địa lý 6) Dựa vào hình 2 (trang 7 SGK Địa lý 6), hãy cho biết độ dài bán kính và đường Xích đạo của Trái Đất.
– Độ dài bán kinh Trái Đất: 6370 km
– Độ dài đường Xích đạo: 40076 km.

? (trang 7 SGK Địa lý 6) Hãy cho biết các đường nối liền hai điểm cực Bắc và cực Nam trên bề mặt quả Địa Cầu là những đường gì. Những vòng tròn trên quả Địa Cầu vuông góc với các kinh tuyến là những đường gì?
– Trên bề mặt quả Địa Cầu, những đường nối 2 cực Bắc và cực Nam là những Kinh tuyến.
– Những vòng tròn vuông góc với các Kinh tuyến gọi là Vĩ tuyến.

? (trang 7 SGK Địa lý 6) Hãy xác định trên quả Địa Cầu đường kinh tuyến gốc và đường vĩ tuyến gốc.
– Kinh tuyến gốc là kinh tuyến 0o, qua đài thiên văn Grinuyt – nước Anh.
– Vĩ tuyến gốc là đường vĩ tuyến 0o là vĩ tuyến lớn nhất hay còn gọi là đường Xích đạo.

? (trang 7 SGK Địa lý 6) Kinh tuyến đối diện với kinh tuyến gốc là kinh tuyến bao nhiêu độ?
Kinh tuyến đối diện với kinh tuyến gốc là kinh tuyến 180o

? (trang 8 SGK Địa lý 6) Trên quả Địa Cầu, nếu cứ cách 10o, ta vẽ một kinh tuyến thì có tất cả bao nhiêu kinh tuyến ? Nếu cứ cách 10o ta vẽ một vĩ tuyến thì sẽ có bao nhiêu vĩ tuyến Bắc và bao nhiêu vĩ tuyến Nam ?
– Trên quả Địa cầu. nếu cử cách 10°, ta vẽ một kinh tuyến, thì có tất cả 36 kinh tuyến. Nếu cứ 10° ta vẽ một vĩ tuyến thì ta có 9 vĩ tuyến Bắc ở nửa cầu Bắc và 9 vĩ tuyến Nam ở nửa cầu Nam.
– Đường Xích đạo là vĩ tuyến 0° chung cho cả hai nửa cầu. Vĩ tuyến 90°B ở cực Bắc và vĩ tuyến 90°N ở cực Nam là hai điểm cực Bẳc và cực Nam.

? (trang 8 SGK Địa lý 6) Hãy vẽ một hình tròn tượng trưng cho Trái Đất và ghi trên đó: cực Bắc, cực Nam, đường Xích đạo, nửa cầu Bắc, nửa cầu Nam.

- Vào thời cổ đại, hầu hết con người đều nghĩ rằng Trái Đất là một mặt phẳng. Tuy nhiên, thế kỉ thứ IV trước công nguyên, triết gia người Hi Lạp Arixtot đã đưa ra các bằng chứng cho thấy Trái Đất có dạng hình cầu.

- Trái Đất có bán kính Xích đạo là 6 378km, diện tích bề mặt là 510 triệu km2. Nhờ có kích thước và khối lượng đủ lớn, Trái Đất đã tạo ra lực hút giữ được các chất khí làm thành lớp vỏ bảo vệ mình.

• Hệ mặt trời gồm có 8 hành tinh: Sao Thủy, sao Kim, Trái Đất, sao Hỏa, sao Mộc, sao Thổ, sao Thiên Vương, sao Hải Vương.
• Theo đó, Trái Đất nằm ở vị trí thứ ba theo thứ tự xa dần của hệ Mặt Trời.

=> Vị trí thứ ba của Trái Đất là một trong những điều kiện rất quan trọng để góp phần nên trái đất là hành tinh duy nhất có sự sống trong Hệ Mặt Trời.

2. Hình dạng, kích thước của Trái Đất và hệ thống kinh, vĩ tuyến.

a, Hình dạng: Trái Đất có dạng hình cầu.

b, Kích thước

Trái Đất có kích thước rất lớn.

• Có bán kính rộng 6370 km
• Đường xích đạo 40078 km
• Diện tích: 510 triệu km2

c. Hệ thống kinh tuyến, vĩ  tuyến

*Khái niệm:

• Kinh tuyến là những đường nối liền hai điểm Cực Bắc và Cực Nam có độ dài bằng nhau.
• Kinh tuyến gốc là kinh tuyến 0 độ qua đài thiên văn Grinuyt nước Anh.
• Vĩ tuyến là những đường thẳng vuông góc với kinh tuyến có đặc điểm song song với nhau và độ dài nhỏ dần từ xích đạo về cực.
• Vĩ tuyến gốc là đường xích đạo, đánh số 0 độ.

* Tác dụng: Đường kinh tuyến và vĩ tuyến dùng để xác định mọi địa điểm trên bề mặt Trái Đất.

B. Bài tập và hướng dẫn giải

Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài học

Trang 6 - SGK Địa 6

Quan sát hình 1, em hãy kể tên tám hành tinh trong hệ Mặt Trời và cho biết Trái Đất nằm ở vị trí thứ mấy trong các hành tinh, theo thứ tự xa dần Mặt Trời?

=> Xem hướng dẫn giải

Trang 7 - SGK Địa 6

Dựa vào hình 2, hãy cho biết độ dài bán kính và đường Xích đạo của Trái Đất?

=> Xem hướng dẫn giải

Trang 7 - sgk Địa 6

Hãy cho biết các đường nối liền hai điểm cực Bắc và cực Nam trên bề mặt quả địa cầu là những đường gì? Những vòng tròn trên quả địa cầu  vuông góc với các kinh tuyến là những đường gì?

=> Xem hướng dẫn giải

Trang 7 - sgk Địa 6

Hãy xác định trên quả địa cầu đường kinh tuyến gốc và đường vĩ tuyến gốc?

=> Xem hướng dẫn giải

Trang 7 - sgk Địa 6

Kinh tuyến đối diện với kinh tuyến gốc là kinh tuyến bao nhiêu độ?

=> Xem hướng dẫn giải

Trang 8 - sgk Địa 6

Hãy chỉ nửa cầu Bắc, nửa cầu Nam, các vĩ tuyến Bắc, vĩ tuyến Nam trên quả địa cầu hoặc trên hình 3?

=> Xem hướng dẫn giải

Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài học

Câu 1: Trang 8 - sgk Địa 6

Trên quả địa cầu, nếu cứ cách 10 độ, ta vẽ một kinh tuyến thì có tất cả bao nhiêu kinh tuyến? Nếu cách 10 độ, ta vẽ một vĩ tuyến thì sẽ có bao nhiêu vĩ tuyến Bắc và bao nhiêu vĩ tuyến Nam?

=> Xem hướng dẫn giải

Câu 2: Trang 8 - sgk Địa 6

Hãy  vẽ một hình tròn tượng trưng cho Trái Đất và ghi trên đó: Cực Bắc, cực Nam, đường Xích đạo, nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam?

=> Xem hướng dẫn giải